Faton Mehmetaj: Dita e çlirimit të Deçanit e Pejës (6.VI.1999-16.6.2025)

Deçani dhe Peja dy ditë më parë festuan ditën e çlirimit, 16.VI.1999-16.6.2025. Kjo datë përkujtohet me rastin e çlirimit të këtyre komunave nga forcat okupatore serbe. Është ditë feste e gëzimi. Kuptohet është dita më e lumtur për popullin e këtyre dy komunave. Në Pejë kryetari i Komunës nuk i vendosi flamujt e UÇK-së, bashkë me flamurin e shtetit të Kosovës. Një shtresë e caktuar e shoqëris sonë, ende nuk pajtohen me strukturat e UÇK-së, për një qëllim të vetëm, se këta të UÇK-së i dëbuan forcat serbe nga Kosova dhe e prishën atmosferen e dikurshme të vllaznim-bashkimit. Pse edhe sot e kësaj dite vazhdon lufta e disa klaneve shoqërore ndaj komandantëve të UÇK-së. Është e dhimbëshme dhe e pa justifikueshme për ta treguar “psehen” e vërtetë të këtij kundërshtimi. Lufta e pandërprerë mes klanesh e klasash, kuptohet e sponzorizuar nga Serbia, është bërë brejtësi dhe shkatrruesi më i madh i pavarësisë së Kosovës. Nëse nuk i gëzohemi ditës së çlirimit, ditës së lirisë, festës më të madhe që gëzojnë komunat dhe shteti i Kosovës, çlirimin e popullit kosovar nga zgjedha e sundimit të eger serb, atëher i hapim varrin vet vetës. Në bazë të rrethanave dhe zhvillimeve gjeopolitike që po ndodhin në glob e sigurisht që do të rreflektojnë edhe tek ne, edhe ata që nuk e duan edhe ata që e duan do ta kërkojnë UÇK-në si i vërbëri sytë. Edhe në Deçan u festua dita e çlirimit, atmosfera festive vrehej kudo. Kryetari i Komunës z.Bashkim Ramosaj, kishte organizuar një varg aktivitetesh për nderë të ditës së çlirimit duke përfshirë këtu edhe organizimin e Festivalit tradicional të Deçanit “Eshkë e ndezur mbi Shkëlzen” që e bëri atmosferen e këndshme dhe shumë festive. Por edhe në Deçan numri i njerëzve që festonin ishte i vogël. Me kalimin e viteve ndoshta zbehen edhe festat, në fakt disa festa tek ne festohën nga koha pagane dhe nuk janë harruar sepse njerëzit i kanë dashtë dhe i kanë përcjellë prej brezi në brez për të mos u harruar. “Kur e kaluara harrohet-ajo mund të përseritet”. Deçani heroik, ka qenë dhe është foleja e shumë trimave çlirimtar, ishte dhe mbeti vendi i shumë kuvendeve dhe tubimeve ku u morën vendime të mëdha për çështje kombëtare. Prej këtu filloj iniciativa e shpalljes së Pavarësisë së shtetit shqiptar me 1912 në Vlorë. Deçani i vlerave historike, i kullave fortifikata, i mikpritjës dhe bujarisë, nismetar i të gjitha lëvizjeve çlirimtare, vendi që nuk diti të nënshtrohet kurrë. Për të gjitha këto ngjarje, për ngjarjet e të gjitha kohërave që u zhvilluan për lirinë që e gëzojmë sot, meritat më të mëdha i ka dhe i bart Ushtria Çlirimtare e Kosovës, Komandanti ynë Ramush Haradinaj, dëshmorët e kombit, invalidët dhe veteranët e UÇK-së. Në këtë ditë me 6.VI.1999, komandanti Avdyl Mushkolaj më bashkëluftëtar hyri triumfalisht në Deçanin e çliruar, pas një luftët të madhe që zgjati më shumë se 100 vite. Secili prej nesh ishte me fat që ishte ushtar dhe epror i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Fatbardhësisht pas një lufte të madhe të UÇK-së me forcat serbe, në ditën e 78-të të sulmeve ajrore të NATO-s kundër forcave ushtarake dhe objekteve strategjike të Serbisë, në mbrëmjen e 9 qershorit 1999 në Kumanovë u nënshkrua Marrëveshja Teknike-Ushtarake. Milosheviqi dhe qeveria e tij kapitulluan, pasi në Kosovë kishin bërë një gjenocid të paparë dhe krime të shumta mbi popullatën e pambrojtur shqiptare. Ish-sekretari gjeneral i NATO-s, Javier Solana, dha lajmin e gëzuar: “NATO do të suspendojë sulmet ajrore sa më shpejtë që të verifikohet respektimi i armëpushimit dhe fillimi i tërheqjes së forcave ushtarake serbe”. Pas kësaj më 10 qershor 1999, Këshilli i Sigurimit i OKB-së aprovon dërgimin e trupave të KFOR-it në Kosovë, dhe ngarkon OKB-në, që përmes Rezolutës 1244, të ndërtoj administratën e përkohshme vendore. Kurse më 12 qershor fillon marshimi i trupave paqësore ndërkombëtare në Kosovë. Ushtarët e Aleancës së NATO-s, ashtu si dhe ushtarët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, u pritën nga qytetarët shqiptarë të Kosovës si çlirimtarë, me duartrokitje, buqeta lulesh, përqafime e lot gëzimi duke e sjelllë agun e lirisë që do të shëndritë përjetshëm në Kosovën e lirë dhe sovrane. Lavdi dëshmorve të cilët dhanë jetën për këtë ditë të ndritur dhe të shumëpritur. Respekt për luftën dhe mundin e secilit luftëtar të UÇK-së që bëri për liri. E paharruar do të mbetet sakrifica e invalidëve të UÇK-së të cilët dhanë gjymtyrët e tyre për liri.