Radio Kosova e Lirë Radio-Kosova e Lirë, Radio e luftës çlirimtare, paqes dhe bashkimit kombëtar, Zëri i lirisë, besnikja e pavarësisë dhe e bashkimit të shqiptarëve.
Tema të tjera...
Koncepti i “partisë së veprimit” zhvillohet më tej përmes një kritike të gjerë ndaj asaj që udhëheqja e partisë e karakterizon si funksionin tradicional të një partie politike. Ende haset shpesh ideja se funksioni kryesor i një partie politike është të bashkojë të gjitha llojet e kërkesave dhe çështjeve që i paraqiten asaj. Nga ana tjetër, partia fut propozime politike në procesin e vendimmarrjes. Theksi i fortë në këtë funksion e bën partinë dhe figurat e saj kryesore të veprojnë kryesisht si ndërmjetës midis interesave në konflikt. Sipas udhëheqjes së partisë, ky funksion përshtatet në mënyrë të përkryer në lojën politike të demokracisë shtyllore, ku “kontradiktat dhe konfliktet reale mbeten të fshehura”.
Megjithatë, ky arsyetim dështon. “Roli i ndërmjetësimit” i një partie politike lidhet me marrëdhënien e saj me grupet shoqërore dhe organizatat mbi të cilat ajo mbështetet. Politika e paqësimit brenda sistemit të demokracisë shtyllore i referohet marrëdhënieve ndërmjet partive të ndryshme politike.
Megjithatë, bazuar në këtë gabim, memorandumi paraqet një zgjedhje midis dy formave të sjelljes politike dhe, rrjedhimisht, edhe midis dy pikëpamjeve për rolin e një partie politike. Kjo zgjedhje lidhet me përzgjedhjen midis “harmonisë” dhe “konfliktit”. Ata që i japin përparësi stabilitetit të sistemit brenda kornizës ekzistuese, sugjeron bordi i partisë, zgjedhin “rolin e ndërmjetësimit”. Anasjelltas, ata që zgjedhin një “politikë politizuese” zgjedhin zhvillimin e një “partie veprimi”.
Implikimet e kësaj zgjedhjeje të fundit shpjegohen më pas: një parti veprimi përqendrohet në ofrimin e shërbimeve individuale dhe në ndërmarrjen e veprimeve së bashku me ata që janë të përfshirë, me qëllim sjelljen e ndryshimeve në situata të padëshirueshme. Pjesa tjetër e këtij fragmenti është e ngjashme në ton me fjalinë e cituar më sipër. Ajo frymëzohet nga bota e zhvillimit modern të komunitetit. “Veprimi shoqëror”, “konflikti” dhe “ndryshimi” përshkruhen si qëllime në vetvete, të shkëputura nga përmbajtja politike, por edhe nga politika praktike. Në të njëjtën frymë, thuhet se partia ende duhet të zhvillojë “metodat e veprimit” të nevojshme. Shkurt, partia paraqitet si e aftë të kombinojë funksione që u përkasin universiteteve, mediave të komunikimit, institucioneve arsimore, shërbimeve sociale dhe institucioneve të punës sociale.
Marrëdhënia ndërmjet “partisë së veprimit” dhe një partie qeverisëse politikisht përgjegjëse trajtohet më pas në mënyrë mjaft të njëanshme. Nuk përmendet asnjë fjalë për bashkëpërgjegjësinë e partisë, për shembull në pjesëmarrjen në qeveri, apo për mënyrën se si kjo duhet të strukturohet.
Nëse tani shqyrtojmë konceptin e partisë së veprimit ashtu siç mund të rindërtohet nga dokumentet dhe qëndrimet zyrtare të partisë të përmendura më sipër, disa gjëra bien menjëherë në sy. Para së gjithash, ka shumë paqartësi dhe dykuptimësi rreth VV-së si një parti veprimi. Ndonjëherë duket se fjala është për marrëdhënien ndërmjet partisë dhe grupeve të aktivistëve, herë për veprime të caktuara të vetë partisë, ose për marrëdhëniet e brendshme midis “mbështetësve” dhe “ekzekutivëve”, dhe zakonisht për një përzierje të këtyre dhe temave të tjera.
Kjo paqartësi shoqërohet, siç edhe pritej, nga një inflacion i jashtëzakonshëm fjalësh, si dhe nga një inflacion pretendimesh. Një numër i madh detyrash të reja i atribuohen partisë me lehtësi, pa ndonjë shqyrtim sistematik të kufizimeve që rrjedhin prej tyre.
Politizimi i referohet perceptimit dhe pranimit të problemeve të caktuara shoqërore si probleme politike, pra si çështje të ndryshueshme në mënyrë të vetëdijshme mbi bazën e perspektivave alternative. Në këtë kuptim, mund të shihet se institucione të tilla si kisha, arsimi dhe familja janë njohur vitet e fundit (përsëri) edhe si institucione politike. Perspektiva që qëndron në themel të këtij procesi shprehet bukur nga një protagoniste në veprën “Dhelpra në Papafingo” të Richard Hughes, kur ajo vëren se “qeverisja nuk është thjesht diçka e fshehur në një raft të lartë të etiketuar ‘politikë’ – qeverisja vazhdon në çdo marrëdhënie njerëzore, në çdo moment të ditës”.
Kështu, arena politike zgjerohet jashtëzakonisht, ose më saktë, shfaqen dy arena politike që herë preken e herë mbivendosen: ajo e “politikës joqeveritare” dhe ajo e politikës zyrtare. Kjo ndarje duket se gjen homologun e saj akademik në ndarjen ndërmjet shkencës politike dhe sociologjisë politike.
Ky proces politizimi paraqet dy probleme për një parti politike. E para është pyetja nëse ajo, si parti, duhet të fillojë të veprojë edhe në këto arena të reja politike. Kjo është pyetja thelbësore që qëndron pas idesë së partisë së veprimit dhe një nga arsyet pse kjo ide është bërë kaq e paqartë dhe kontradiktore nga brenda: mbështetësit e këtij koncepti nuk e kanë paraqitur dhe as analizuar kurrë këtë problem si të tillë. Idetë populiste, të cilat duket se i prekin këta mbështetës, luajnë këtu një rol të rëndësishëm. Në mendimin populist, partitë politike shihen si entitete në thelb alienuese, që duhet të qëndrojnë jashtë arenave të reja politike, të cilat u përkasin “popullit”.
Problemi i dytë, megjithatë, është më i rëndësishëm në afat të shkurtër dhe lidhet me politizimin e politikës. Ky term, disi paradoksal, i referohet procesit përmes të cilit pjesë të sistemit politik “zyrtar”, të cilat për një kohë të gjatë janë karakterizuar nga mungesa e aktivitetit të vërtetë politik, po politizohen sërish. Kjo vlen veçanërisht për këshillat bashkiake dhe këshillat provinciale, dhe ky politizim është i qëllimshëm, i ndjekur me vetëdije dhe madje i nxitur nga PvdA. Megjithatë, parakushtet programore, organizative dhe politike të kësaj strategjie janë marrë rrallë seriozisht në konsideratë brenda partisë.
Kjo politikë e politizimit të politikës përbën strategjinë thelbësisht të shëndoshë për një parti parimore. Vetëm në këtë mënyrë procesi politik mund të bëhet më transparent dhe më i përgjegjshëm, dhe vetëm atëherë parimet dhe politikat mund të vlerësohen kundrejt njëra-tjetrës.
Problemi, megjithatë, qëndron në faktin se partia nuk arrin ta kuptojë se një politikë e tillë politizimi vendos kërkesa të larta ndaj përmbushjes së detyrave të partisë, të cilat në memorandume dhe dokumente politike janë hedhur poshtë si “tradicionale”, si dhe ndaj organizatës “territoriale” të partisë, e cila po ashtu është nënvlerësuar. Integrimi i të gjitha kërkesave dhe dëshirave që burojnë nga grupet që përbëjnë elektoratin në një program koherent, të testuar kundrejt parimeve themelore, është një detyrë për të cilën termi “funksion ndërmjetësimi” është plotësisht i përshtatshëm. Kjo lidhet me zemrën dhe shpirtin e një partie parimore dhe po bëhet gjithnjë e më e qartë se, për shembull, hartimi i manifesteve zgjedhore për organet publike të politizuara rishtazi, në raste të rëndësishme, tejkalon kapacitetet e organizatës aktuale të partisë.
