Vasil Laçi (1922 - 26 maj 1941), atdhetar militant, antifashist

Vasil Laçi (1922 – 26 maj 1941), atdhetar militant, antifashist

Vasil Laçi (1922 – 26 maj 1941, Hero i Popullit Shqiptar), ishte patriot shqiptar i cili u përpoq të vrasë Mbretin e Italisë dhe uzurpatorin e fronit të Shqipërisë, Viktor Emanueli III dhe Shefqet Bej Vërlacin, kryeministër i Shqipërisë, pas pushtimit nga Italia fashiste.

Vasil Laçi lindi në fshatin Piqeras në Shqipërinë jugore afër qytetit të Sarandës në vitin 1922. Ai e kaloi fëmijërinë e tij në Piqeras, ku ai ka studiuar në shkollën fillore lokale. Në 1939 ai u transferua në Tiranë, kryeqyteti i Shqipërisë, pasi u ftua për të punuar atje. [2] Në Tiranë ai zhvilloi marrëdhënie me grupet patriotike, dhe ka ndihmuar disa nga anëtarët e tyre t’i shpëtuar nga trupat italiane dhe policia.

Viktor Emanueli III kishte planifikuar një vizitë në Shqipëri që prej 12 prill 1941 dhe një muaj më vonë ai e bëri vizitën e tij, pasi u sigurua nga policia fashiste italiane e Tiranës që të gjitha masat e sigurisë ishin marrë. Laçi mer vesh për vizitën e Viktor Emanuelit në Shqipëri pesëmbëdhjetë ditë para ardhjes së tij, më 2 maj, 1941. Më pas ai arriti të gjejë një punë në International Hotel, ku Viktor Emanueli do të qëndrojë, dhe te marrë hua një pistoletë M1915 Beretta nga Pëllumb Koka, një tjetër patriot shqiptar. Më 17 maj, 1941. 19-vjeçari Vasil Laçi i veshur me një kostum kombëtar shqiptar ka sulmuar makinën e cila transportonte Viktor Emanueli III dhe Shefqet Bej Vërlacin, Kryeministër i Shqipërisë i shoqëruar nga ministrat e qeverisë. Ai qëlloi katër herë në drejtim të tyre, por pa mundur të vrasë vërtetë perandorin.

Laçi u arrestua menjëherë dhe u ekzekutua me varje dhjetë ditë më vonë. Qeveria fashiste italiane ia atribuon sulmin e tij për çështje ekonomike, qe ai e kishte me Shefqet Bej Vërlacin, në mënyrë për të parandaluar kryengritjet e mundshme të popullit shqiptar. Ai ishte një nga njerëzit e parë që do t’i jepet pas vdekjes nga ana e qeverisë komuniste shqiptare me titullin Hero i Popullit të Shqipërisë. Përpjekja e tij për vrasje ishte dramatizuar së pari si një libër dhe më vonë si një film i prodhuar në 1980 i titulluar Plumba Perandorit sot qëndron një Monument ne Tiranë për të nderuar veprën e tij.

Atentati i djaloshit shqiptar, që qëlloi Viktor Emanuelin e tretë në rrugën e Durrësit, ishte fillimi i një kryengritje të madhe që po përgatitej. Duke folur për këtë atdhetar militant, Enver Hoxha ka thënë: Vasili ishte mjaft guximtar dhe për këtë kishte dhënë prova. Një herë tregojnë se ai rrahu në oborrin e hotelit, dy milicë, bile njërit prej tyre ia hodhi revolen në pus. Një natë kishte fjetur në hotel një njeri, që Vasili e njihte si komunist. Dhe kur shoku i tij i kishte thënë Vasil Laçit se ai i kishte kërkuar sapunin për t’u larë, Vasili e kishte porositur: “Jo sapunin, po edhe shpirtin po të ta kërkojë ai, t’ia japësh”. Ditën që do largohej perandori nga Shqipëria, Vasili ishte zgjuar që me natë dhe i kishte thënë një shoku të tij: “Sot e kam rradhën unë ta përcjell perandorin”. Kishte përqafuar shokun fort dhe kishte dalë nga hoteli. Kudo vërtiteshin spiunë, milicë, karabinierë. Pritej nga çasti në çast të kalonte perandori. “Fillloi kortezhi i veturave. Sovrani, në një veturë të hapur kalonte përmes batalioneve të këmbsorisë, të kalorsisë, të formacioneve fashiste të ndarë më tresh kolonë në të dy anët e rrugëve, ndërsa sipër fluturonin skuadriljet e aeroplanëve…”-kështu shkruante një gazetë e kohës. Në këtë atmosferë pasigurie e frike, rrethuar kudo me helmeta dhe armë, i riu patriot Vasil Laçi, hyri në mes të turmës dhe priti rastin e volitshëm. Ai ngriti dorën e lidhur me fasho mbi helmetat dhe grykët e armëve fashiste dhe qëlloi pesë herë në drejtim të perandorit…Populli shqiptar me dorën e njërit prej bijëve të tij, e përcolli me plumb perandorin Viktor Emanulin e Tretë.

Kontrolloni gjithashtu

MEHMET AKIF ERSOI ( 1873-1936 ) NJË SHQIPTAR I VËRTETË

MEHMET AKIF ERSOI ( 1873-1936 ) NJË SHQIPTAR I VËRTETË

 Mehmet Akif Ersoi lindi  në Stamboll më 20 dhjetor 1873 në një familje besimtare, intelektuale. …