Radio Kosova e Lirë Radio-Kosova e Lirë, Radio e luftës çlirimtare, paqes dhe bashkimit kombëtar, Zëri i lirisë, besnikja e pavarësisë dhe e bashkimit të shqiptarëve.
Tema të tjera...
Më 1 prill të vitit 1890, në Tivar, u lind, Martin Gjoka, muzikant dhe kompozitor i njohur shqiptar. U vendos në Shkodër kur ishte 15 vjeç. Në atë kohë njihet me Palokë Kurtin e Frano Ndojen, të cilat ia shquajnë talentin e tij dhe e mbajnë afër. Regjistrohet në shkollën françeskane në vitin 1906 ku mësimet jepeshin shqip dhe kur Gjergj Fishta ishte emërua drejtor. Në moshën 18 vjeç, eprorët e tij duke e njohur talentin dhe përkushtimin e nisin për në Salzburg, të Austrisë. Atje përveç filozofisë e teologjisë, ndjekë dhe shkollën muzikore me famë pranë institutit Hartman. Përveç lëndëve teorike, thellohet edhe në studimin e pianofortes, flautit e violinës. Martin Gjoka kompozoi në të gjitha gjinitë vokale e instrumentale. Në gjinitë vokale lëvroi këngën e tipit popullor e të përpunuar, këngën për fëmijë e lirike, koralet, baladën, rapsodinë, potpurinë, melodramën e deri tek opera, ndërsa në gjinitë instrumentale e simfonike.
Më 1 prill të vitit 1981, kishin shpërthyer në Prishtinë demonstrata e tretë masive pas 11 dhe 26 marsit të po atij viti. Në orën e mesditës, mijëra demonstrues kishin vërshuar në të gjitha rrugët e sheshet e Prishtinës, por edhe në disa qytete të Kosovës, duke brohoritur: “Republikë-Kushtetutë, ja me hatër ja me luftë”. “Jemi shqiptarë, nuk jemi jugosllavë”, “Bashkim-Bashkim”. “Trepça punon Beogradi fiton” Lironi Adem Demaçin” dhe kërkesa të tjera. Me protestuesit ishin bashkuar edhe mijëra punëtorë të ndërmarrjes “Ramiz Sadiku”, në Prishtinë dhe të ndërmarrjeve të tjera, si dhe shumë liridashës, studentë, nxënës e punëtorë nga Prishtina dhe qytete të tjera të vendit. Tri ditët e para të prillit të vitit 1981 shënojnë fillimin e kryengritjes shqiptare të Kosovës, e cila veproi në kushte dhe rrethana të caktuara, me protesta e demonstrata, me afishimin e parullave e pankartave, me kërkesën e vazhdueshme për krijimin e Republikës së Kosovës, deri në luftën e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, e cila bërë kthesën historike të çlirimit dhe shpalljes së Kosovës shtet të lirë e të pavarur, më 17 shkurt të vitit 2008. Gjatë këtij rrugëtimi historik, dhjetëra mijëra shqiptarë liridashës, regjimet pushtuese të kohës i keqtrajtuan, i burgosën, i dënuan prej 1 deri në 20 vjet burg, disa syresh edhe i vranë dhe i persekutuan mizorisht. Marsi e prilli i vitit 1981, ndërpreu procesin e jugosllavizimit të shqiptarëve dhe krijoi një hendek historik mes shqiptarëve atdhetarë e liridashës, dhe atyre vasalë e të gatshëm për të bashkëjetuar me frymën e patriotizmit socialist jugosllav.
Më 1 prill të vitit 1999 serbët kanë masakruar më shumë 60-të shqiptarë në lagjet e Gjakovës ku popullata kishte mbetur e ngujuar dhe nën rrethim të forcave kriminale serbe.
Më 1 prill, të vitit 1999 në fshatin Lubeniq të Pejës, në orët e hershme të mëngjesit, formacionet ushtarake, policore e kishin rrethuar në të gjitha anët këtë fshat i cili shtrihet rrëzë Alpeve Shqiptare dhe në mes të fshatit Raushiq dhe Strellc, ku vranë barbarisht rreth 90 shqiptarë, burra gra pleq e fëmijë nga radhët e popullatës civile.
2 prilli i vitit 1981, shënon edhe fillet e kryengritjes së përgjithshme shqiptare të Kosovës në disa segmente të luftës së armatosur, në Besi, ku nxënës, studentë e punëtorë disa fshatrave të Llapit çarmatosen njësitë rezerviste të milicisë, që vinin si përforcime nga Serbia, me qëllim për t’i shuar me gjak protestat. Më 2 dhe 3 prill të vitit 1981 kanë rënë dëshmorë: Naser Hajrizi Asllan Pireva, Xhelal Maliqi, Salih Abazi, Salih Zeka, Ruzhdi Hyseni, Rizah Matoshi, Sherif Frangu dhe Nesimi Dervishdana. Po atë dit kreu komunist i Jugosllavisë kishte marrë vendim për “Shpalljen e gjendjes së shtetrrethimit” prej 3 deri më 18 prill, me ndalesë rigoroze të grumbullimit të më shumë se tre personave, dhe orë policore nga ora 20.00 deri në orën 6.00 të mëngjesit. Në Kosovë ishin dislokuar mijëra forca të njësive speciale, rezerviste, forca të caktuara të Armatës dhe një klasë e tërë e agjentëve të sigurimit të shtetit.
Më 2 dhe te prill të vitit 1981, rinia revolucionare e disa fshatrave të Llapit ishte tubuar në Besi, fshat i komunës së Prishtinës, me qëllim për të mos lejuar hyrjen e forcave intervencioniste serbe, në Prishtinë, në kohën kur kishin eskaluar protestat e demonstratat, me ç rast milicia e Jugosllavisë kishte vrarë nëntë protestues dhe kishte plagosur qindra të tjerë. Ata kishin arritur që më 2 prill të atij viti, të ndalojnë disa kamionë me policë serbë, të cilët i çarmatosin, ua kishin rrëmbyer rreth 150 armë, si dhe municion e pajisje lufte. Kishin vendosur postbllokun në Besi, dhe nuk kishin lejuar hyrjen e automjeteve shtetërore të Serbisë të depërtonin në drejtim të Prishtinës. Më tre prill, ata kanë sulmuar një helikopter të policisë serbe, i cili kishte vëzhguar mbi malet e Besisë, ku ishin pozicionuar flamurtarët e parë të Kosovës Republikë.
Më 2 prill të vitit 1999, dita kur në fshatin Kralan të komunës së Gjakovës forcat ushtarake dhe policore serbe veçuan disa qindra djem dhe burra nga grupi prej 1.500 shqiptarëve, të cilët kishin braktisur vatrat për t’u shpëtuar krimeve serbe që kishin përfshirë tërë Kosovën. Të tjerët – gra, fëmijë dhe pleq, ishin urdhëruar që të shkojnë në Shqipëri.
Më 3 prill të vitit 1947, në Tiranë, u lind, Drita Haxhiraj, aktore e njohur shqiptare, e cila ka luajtur edhe në skenën ndërkombëtare. Studimet e larta i kreu në Institutin e Lartë të Arteve, në degën e dramës, në vitin 1967. Menjëherë pas diplomimit u emërua aktore në Teatrin Popullor. Për 25 vjet rresht interpretoi mbi 70 role në karrierën e saj në Teatrin Kombëtar, si edhe në kinematografi. Ka interpretuar me sukses në teatër tek “Shokët”, “Ngjarje në fabrikë”, “Një dimër i shkurtër”, “Fytyra e dytë”, “20 ditë”, “Prefekti”, “Vdekja e një komisioneri”, “Romeo e Zhulieta”, “Prometeu”, “Kush e solli Doruntinën”, “Andromaka”, “Orët e Kremlinit”, “Viti 1961”, “Orfeu zbret në ferr”, e shumë role të tjera, Gjithashtu ka interpretuar në Itali dhe në Zvicër.
Më 3 prill të vitit 1981, në demonstratat e zhvilluara në Ferizaj me kërkesë për krijimin e Republikës së Kosovës u martirizua, atdhetari me bindje revolucionare, Rizah Matoshi. Më 3 prill të vitit 1981 në demonstratat e përgjakshme që u zhvilluan në Vushtrri njësitë speciale të Federatës jugosllave kanë martirizuar protestuesit: Salih Abazi, Salih Zeka, dhe Ruzhdi Hyseni, të cilët i vranë gjatë protestave paqësore me kërkesë për krijimin e Republikës së Kosovës.
Më 3 prill të vitit 1999 forcat policore dhe ushtarake serbe kanë arrestuar 86 djem të rinj, nga fshati Kralan i Gjakovës ndër të cilët edhe 11 të mitur. Që nga ajo ditë, që nga ajo ditë askush nga ta më nuk është parë i gjallë. Fondi për të Drejtën Humanitare në vitin 2013 kishte bërë kallëzim penal ndaj disa eprorëve të Ushtrisë jugosllave për krimin në Kralan. Me këtë rast, u njoftua se trupat e 18 prej atyre djemve dhe burrave të ndaluar, janë gjetur në një varrezë masive në Serbi, në varrezën e cila është gjetur pranë liqenit të Peruçës, në komunën e Bajina Bashtës.
Më 4 prill të vitit 1949 u themelua Organizata e Traktatit të Atlantikut Verior shkurtimisht e quajtur NATO. Themelimi u nënshkrua në Uashington. Selia qendrore e NATO-s është në Bruksel, kryeqyteti i Belgjikës. Roli kryesor i kësaj aleance është të ruajë lirinë e Shteteve Anëtare dhe mbrojtjen me anë të forcës ushtarake. Kjo organizatë luan një rol nëpër krizat politike, dhe të gjitha shtetet anëtare të saj kontribuojnë me forcat dhe pajisjet e tyre ushtarake. Kjo forcë ushtarake ka bombarduar Serbinë e Sllobodan Milosheviqit nga 24 marsi deri më 9 qershor të vitit 1999, për shkak të përpjekjeve të këtij shteti kriminal për shfarosjen e shqiptareve të Kosovës.
Më 4 prill të vitit 1981, pasi kreu politik dhe ushtarak i RSFJ-së kishte shpallur gjendjen e shtetrrethimit në Kosovë, që parashihej të zgjaste deri më 18 prill të atij viti, ishte ndërprerë mësimi në të gjitha nivelet e shkollimit, ishte ndaluar tubimi i më shumë se tre personave në një vend, kishte filluar kontrollimi dhe bastisja në të gjitha familjet e dyshuara, ishte aplikuar ora policore prej orës 20.00 deri në orën 6.00 të mëngjesit dhe një varg masash të tjera represive.
Më 4 prill të vitit 1922 u lind Ndrek Shkjezi. Shkollën shtatëvjeçare e kreu në Shkodër. Luante në kitarë dhe këndonte në një orkestrinë të vogël. Më vonë do të interpretonte dhe role të vogla në trupa teatrale joprofesioniste. Largohet nga Shkodra menjëherë pas mbarimit të luftës dhe në vitin 1945 së bashku me artistët Naim Frashëri, Artist i Popullit, Kadri Roshi (Nder i Kombit) dhe Mihal Popin (Artist i Popullit) do të themelonte Teatrin e Shtetit, që më vonë do të quhej Teatri Popullor (sot Teatri kombëtar). Në kohën e shërbimit ushtarak punon në Ansamblin e Ushtrisë . Në teatër ka luajtur rreth 100 role. Kështu mund të përmendim: “Cuca e maleve” e Loni Papës, “Deputeti”, “Fytyra e dytë”, “Halili dhe Hajria” e Kolë Jakovës, “Hamleti” i Shekspirit, “Gjenerali i ushtrisë së vdekur” e Piro Manit (Artist i Popullit), “Gjido” etj. Në kinematografi ka luajtur në më se 30 role të ndryshëm. Ndahet nga jeta në vitin 2000. Për meritat e tij artistike Ndrekë Shkjezi është vlerësuar me Urdhrin “Naim Frashëri”, dhe në vitin 1989 me titullin “Artist i Merituar”.
Më 5 prill të vitit 1999, forcat policore dhe ushtarake serbe pushkatuan dhe masakruan 98 banorë të fshatit Rezallë të Drenicës. Nga masakra e Rezallës kanë shpëtuar të gjallë vetëm tre banorët, ndërsa deri në vitin 2014, 44 konsideroheshin të zhdukur. 28 prej tyre u rivarrosen me 5 prill të vitit 2014 ndërsa 16 të tjerë vazhdojnë të trajtohen të zhdukur. Trupat e 28 banorëve të Masakrës së Rezallës u gjetën në Rudnicë të Rashkës në Serbi.
Më 5 prill 2016 Ka vdekur në Zagreb akademiku dhe historiani i nderuar shqiptar, Zef Mirdita. Ai lindi më 13 mars 1936, në Prizren. Pasi kreu shkollën fillore dhe të mesmen në vendlindje, u diplomua në filozofi në Fakultetin Teologjik të Zagrebit. Një kohë punoi profesor në Gjimnazin e Prizrenit e më pas ligjëroi historinë e vjetër dhe gjuhën latine në Universitetin e Prishtinës. Ishte njohës i periudhës ilire të historisë shqiptare.
Më 5 prill të vitit 1873 lindi, Hafiz Ali Korça, atdhetar, rilindës, klerik islam, dijetar dhe politikan. U lind në Korçë, në një mjedis të pastër, patriotik, fetar e kulturor. Ai u brumos me bindje dhe parime bazë, që e ngritën lart emrin e tij. Për këto ai, në vitin 1893, kur ishte në moshën 20 vjeçare, u internua në Sinop, sepse ndërsa udhëtonte me trenin Sofie-Stamboll, iu kapen librat shqip, atëherë të ndaluar. Më 1900, u internua në Anadoll, për aktivitetin në mësonjëtoren e Korçës. Pas Kongresit të Dibrës ia shkatërruan shtëpinë. Ka qenë anëtarë në Komisinë Shqip në Shkodër. Më pas, Kabineti i Telat Pashës e dënoi me vdekje, por me ndërhyrje u fal. Më 1924 u përjashtua nga Këshilli i Lartë i Sheriatit. Hafiz Ali Korça zhvilloi një veprimtari intensive në disa drejtime dhe kryesisht në fushën e kulturës, të fesë dhe të publicistikës.
Më 5 prill të vitit 1912 në Medvegjë të Kosovës Lindore lindi Veli Dedi, luftëtar internacionalist i Spanjës, pjesëmarrës në LANÇ, gjeneral i Ushtrisë së Shqipërisë, Hero i Popullit.
Më 6 prill të vitit 1911, gjatë Kryengritjes së Malësisë së Madhe kundër pushtimit osman, luftëtarët e Hotit marrin majën e Bratilës afer Deçiqit dhe vendosin Flamurin Shqiptar kuq e zi. Ngritja e Flamurit ishte edhe treguesi më i qartë se qëllimi i Kryengritjes së Malësisë të vitit 1911 ishte luftë për liri, komb dhe shtet shqiptar. Për këtë ishin përbetuar prijësit e 7 bajraqeve të Malësisë, Hot, Grudë, Kastrat, Kelmend, Shkrel, Triesh, Kojë por edhe fiset tjera jashtë Malësisë së Madhe.
Më 6 prill të vitit 1938 ra heroikisht në Spanjë, Ramiz Varvarica, njëri ndër luftëtarët internacionalistë shqiptarë, në kuadër të Brigadës Garibaldi. U lind në vitin 1900, në familjen e Fejzullah Varvaricës. Ai ishte në mesin e vullnetarëve nga Shqipëria e trojet shqiptare të Kosovës e Maqedonisë së pushtuar nga Jugosllavia despotike e monarkike. Në luftën e Spanjës kanë marrë pjesë edhe: Xhemal Kada, Asim Vokshi, Mehmet Shehu, Petro Marko, Zef Hoti, Urfi Agolli, Daut Muço Podgorani, Skënder Luarasi, Dhimitër Kosta, Emrush Myftari, Faik Dardha, Hulusi Spahiu, Ibrahim Kurani, lljaz Pashai, Justina Shkupi Kosta Kolombo, Mane Nishova, Musa Fratari, Petro Marko, Qamil Sherifi, Stefan Duni, Stivens Thanasi, Shaban Basha, Teni Konomi, Thimjo Gogozoto, Veli Dedi, Xhafer Miraka, Imer Puka, Zef Prela, Zihni Muço, Emin Agolli, Feim Muço, Hamdi Kolonja, Thoma Rushano, e shumë të tjerë. Ramiz Varvarica u lind në vitin 1900, në familjen e Fejzullahut.
Më 6 prill të vitit 1956 u lind në Vlorë, Ilia Daci. Ai u mbrujt nga familja me ndjenjën e fuqishme të atdhedashurisë. Në vitin 1976 shkoi ushtar dhe u caktua në Flotën Luftarake Detare në Durrës. Në një natë të vështirë, Ilia u ndodh roje në një anije çisternë në portin e Durrësit. Por papritur, pas mesnate, kur detarët flinin, anija merr zjarr në motor. Ai i diktoi dhe luftoi heroikisht i vetëm me flakët e rrezikshme dhe ja doli mbanë duke shpëtuar anijen dhe shokët Flakët u shuan, por ato kishin ndezur rrobat e Ilias. Atëherë ai shpejt hidhet në det për të shuar flakët, por ato e kishin djegur thellë trupin e tij të ri. Ishte 25 gushti 1976 dhe Ilia Kici Dashi ra në krye të detyrës luftarake për të mos u harruar kurrë për veprën e tij të sakrificës.
Më 7 prill të vitit 1811 në fshatin Ninat të Çamërisë u lind, Hasan Tahsini, dijetar, astronom dhe intelektual i shquar i kohës Stamboll. Vdiq më 3 korrik të vitit 1881 në Stamboll. Ka qenë rektori i parë i Universitetit të Stambollit dhe njëri nga themeluesit e Komitetit Qendror për Mbrojtjen e të Drejtave të Kombësisë Shqiptare. Tahsini mbahet si njëri nga mendimtarët më të mëdhenj të Perandorisë Osmane në shekullin e 19-të. Kur qe i ri ishte mësues privat i fëmijëve të Hajrullah Efendiut, Ministër i Arsimit i Perandorisë Osmane. Hajrullahu e emëroi më pas Tahsinin në shkollën osmane në Paris, ku Tahsini mësonte osmanishten dhe shkenca fetare duke qenë edhe imami i ambasadës osmane në kryeqytetin frëng dhe njëherit student i matematikës e shkencave natyrore në Universitetin e Parisit. Hasan Tahsini qëndroi 12 vite në Paris, i dërguar nga Reshid Pasha. Më 1869 u kthye në Perandorinë Osmane ku jetoi dhe punoi derisa vdiq.
Më 7 prill të vitit 1939 Italia fashiste e Benito Musolinit filloi pushtimin ushtarak të Shqipërisë. Në mëngjesin e 7 prillit 1939, ushtria fashiste italiane, prej 35 – 40 mijë forcave tokësore dhe 150 aeroplanë e sulmoi Shqipërinë duke zbarkuar në Durrës, në Vlorë, në Shëngjin dhe në Sarandë.
Më 7 prill të vitit 1939 ra duke luftuar kundër pushtimit fashist të Shqipërisë Mujo Ulqinaku ishte njëri ndër luftëtarët e parë më të shquar, i cili më 7 prill organizoi qëndresë të armatosur kundër pushtimit fashist italian. Hero i Popullit, Mujo Ulqinaku lindi në Ulqin në familjen e një detari të varfër, në vitin 1896. Me gradën e nënoficerit në një nënrepart të marinës në Durrës, ditën e agresionit fashist italian kundër Shqipërisë u vu menjëherë në krye të detarëve të braktisur nga oficerët tradhtarë dhe organizoi me ta e me vullnetarë të tjerë qëndresën e armatosur në portin e Durrësit. Mujo Ulqinaku luftoi me trimëri e guxim të rrallë, duke vrarë e plagosur dhjetëra fashistë. Ra në luftim të pabarabartë në mbrojtje të atdheut, më 7 prill 1939 duke u bërë shembull i lartë patriotizmi e atdhedashurie. Në mëngjesin e 7 prillit 1939, ushtria fashiste italiane, prej 35 – 40 mijë forcave e sulmoi Shqipërinë duke zbarkuar në Durrës, në Vlorë, në Shëngjin dhe në Sarandë. Atë ditë ranë heroikisht 12 atdhetarë shqiptarë në krye me Mujo Ulqinakun.
Më 8 prill të vitit 1999 pas një jave të ndërprerjes së programit, ka rifilluar transmetimin Radio Kosova e Lirë në një bunker të ndërtuar në majën e malit Pallanik, në fshatin Berishë, në mes të fshatrave Kizharekë e Nekoc. Transmetimi ishte ndërprerë për shkaqe objektive, derisa ishte siguruar bunkeri që do t i përballonte sulmeve të forcave armike nga toka dhe nga ajri. Nga 8 prilli e deri më 21 qershor të vitit 1999 kur ka përfunduar transmetimi në zonat e luftës së UÇK-së, Radio Kosova e Lirë nuk ka ndërprerë asnjë ditë transmetimin edhe pse për çdo ditë ishte në shënjestër të artilerisë armike serbe.
Më 8 prill të vitit 1999, zëdhënësi i NATO-s, Xhejmi Shia ka deklaruar se me shtimin edhe të 300 avionëve ushtarakë amerikanë, numri i tyre në NATO do të arrijë në 1000. Ky shtim tregon se bombardimet do të vazhdojnë deri në kapitullimin e Milosheviqit, kishte thënë Xhemi Shia.
Më 8 prill të vitit 1999, kryeministri i Britanisë së Madhe, Toni Bler ka njoftuar se trupat angleze në rajon do të shtohen edhe për 1800 efektivë, duke ngritur numrin e përgjithshëm në 6300.
Më 8 maj të vitit 1999, ministri britanik i Mbrojtjes, z Robertson ka deklaruar se UÇK-ja është pjesë e zhvillimeve në terren dhe po ashtu është edhe dëshmitare e mizorive që po i kryen mbi popullatën civile regjimi serb i Milosheviqit dhe makinerisë së tij vrastare.
Më 9 Prill të vitit 1961 në një spital afër Parisit vdiq, Ahmet Zogu. Pasi nuk kishte organizuar mbrojtjen e Shqipërisë nga Italia Fashiste Zogu kishte ikur nga vendi me familjen dhe një pjesë të Gardës Mbretërore fillimisht ishte vendosur në Greqi. Duke iu trembur një reagimi negativ nga ana e qeverisë italiane autoritetet greke informuan menjëherë Romën se mbreti dhe suita e tij prej 113 vetash nuk do të lejoheshin që të organizonin kurrfarë veprimtarie politike në Greqi. Ahmet Zogu ka qenë i njohur për rezistencën e armatosur të Matit të Lumës kundër ushtrive serbe e sllave gjatë Luftërave Ballkanike. Edhe pse armik i Jugosllavisë, në vjeshtë të vitit 1924 ikë në Jugosllavi. Gjatë qëndrimit në Beograd pajtohet me Nikolla Pashiqin dhe kërkon ndihmë ushtarake në përmbysjen e regjimit demokratit të Fan Nolit. Është figurë kontroverse e historisë së kombit shqiptar, të cilit nuk mund t i mohon edhe meritat, por as vrasjen e atdhetarëve më të dalluar të kombit si: Bajram Curri, Avni Rrustemi, Elez Isufi, Luigj Gurakuqi, Hasan Prishtina e të tjerë.
Më 9 prill 1931 vdiq Muharrem Rushiti, atdhetar dhe komandant i çetave çlirimtare të Çamërisë, politikan, pjesëmarrës në Luftën e Vlorës të vitit 1920.
Më 9 prill të vitit 1999 filloi Beteja e Koshares. Shtabi i Përgjithshëm i UÇK-së kishte ndërmarrë një operacion të shkallë të gjerë për ta thyer kufirin dhe për të krijuar një korridor për futjen e armatimit në zonat e luftës, Me këtë qëllim ishte projektuar operacioni “Shigjeta”,dhe më 9 prill 1999 kishte filluar Beteja e Koshares. Thyerja e një pike strategjike të kufirit në mes të Kosovës dhe Shqipërisë atë ditë shënoi një fitore të fortë për UÇK-në. Beteja e Koshares është një ndër betejat më të mëdha të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.
Më 9 prill 1999 kanë rënë heroikisht luftëtaret e lirisë së Kosovës Mukadeze Lika- Muhaxheri, Jehona Raka, Lumnije Raka dhe Emsale Frangu.
Më 9 prill 1999 në “Lagje të Re” të Rakocit të Kaçanikut kanë ranë dëshmorët: Izahir Troni, Mynyr Thaçi, Remzi Zharku, Blerim Raka, Habit Dullovi, Raif Krivanjeva, Fatmir Horuni, Sylejman Kuka dhe Burim Rexha, ndërsa në Betejën e “Rakocit” ranë heroikisht dëshmorët: Fadil Çaka, Nehat Çaka, Faruk Dogani, Muhamet Zeneli, Ilir Zharku, Nexhmush Elezi, Abdurrahim Shehu, Reshat Shehu, Daut Rakoci, Kjani Bela, Shefket Fera, Nexhmi Fera, Adem Rakoci, Nevzat Çallaku dhe Kadri Trena.
Më 10 prill 1921 lindi Mustafa Krantja, dirigjent, profesor Artist i Popullit. Ka qenë dirigjent i operave të para shqiptare: “Mrika, Skënderbeu, Halili dhe Hajrija”. U lind në Kavajë, më pas vijoi studimet në Normalen e Elbasanit, ku mori kontaktin e parë si artist me popullin. Pas një aktiviteti muzikor e atdhetar në korrik të vitit 1944 erdhi në Tiranë në orkestrën e Radio Tiranës si violinist i parë. Më vonë u bë dirigjent i saj dhe krijoi një kuartet harqesh. Kreu studime në Konservatorin e Pragës për dirizhurë dhe kompozicion dhe më pas në Akademinë e Lartë të Artit Muzikor. Ishte dirigjent i operave të para shqiptare “Mrika”, “Skënderbeu’, i baletit të parë shqiptar, “Halili dhe Hajria” si dhe shumë veprave të tjera orkestrale shqitare. Është lauruar me çmime të Republikës, Urdhërin “Naim Frashëri”, dhe është dekoruar me medaljen “Dvurzhak” nga presidenti çek.
Më 10 prill të vitit 1999 zyrtarë të lartë të NATO-s kanë konfirmuar se nga sulmet e deritanishme kundër Jugosllavisë janë goditur 150 objekte ushtarake dhe objekte të tjera me rëndësi vitale të infrastrukturës ekonomike e strategjike. NATO-ja brenda një dite ka ndërmarrë mbi 800 fluturime sulmi nga ajri.
Më 10 prill të vitit 1999 qindra vullnetarë shqiptaro-amerikanë në Batalionit “Atlantiku” po vazhdojnë të zbarkojnë në Portin e Durrësit, ku do t i bëjnë stërvitjet e nevojshme para se të depërtojnë në frontet e luftës në Kosovë.
Më 10 prill të vitit të vitit 1999 kanë rënë dëshmorët e UÇK-së Salih Adem Qerimi dhe Gëzim Rama.
Më 10 prill të vitit 1999, Jugosllavia e mbetur, Serbi Mali i Zi ka ndërprerë marrëdhëniet diplomatike me Shqipërinë, duke e akuzuar Tiranën zyrtare se po i strehon dhe po u ndihmon luftëtarëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.
Më 10 prill të vitit 2009, pas një sëmundje të rëndë ka vdekur luftëtari i tri luftërave çlirimtare, Shaban Viça-Baci. Ai ka qenë pjesëmarrës në luftën e UÇK-së, UÇPMB-së dhe Ushtrisë çlirimtare kombëtare.
Më 11 prill të viti 1872 lindi Aleksandër Stavri Drenova, ASDRENI. Atdhetar demokrat, poet, rilindës, autori i Himnit Kombëtar të Shqiptar. I mbetur jetim u detyrua të braktiste shkollën e mesme dhe të mërgonte në Rumani më 1889. Bëri punë të ndryshme dhe kaloi një jetë me vështirësi. Mori pjesë gjallërisht në përpjekjet e kolonisë së shqiptarëve të Bukureshtit në luftën për çlirimin kombëtar dhe u shqua si veprimtar i saj. Në krijimtarinë e Asdrenit motivi i luftës për çlirim kombëtar u ndërthur me idenë e luftës shoqërore, në shumë vjersha gjeti pasqyrim pakënaqësia e njeriut të thjeshtë ndaj shoqërisë borgjeze të kohës, është gjithashtu autor i Himnit të Flamurit, nje himn kombëtar për të gjithë shqiptarët. Vdiq në vitin 1947.
Më 11 prill të vitit 1876 lindi, Salih Gjuka, atdhetar Mësues i Popullit. Mësues në shkollën shqipe të Selanikut. Mori pjesë në Kuvendin Kombëtar të Vlorës në nëntor të vitit 1912 në cilësi të delegatit të Dukagjinit, Plavës e Gucisë. Ishte përkrahës i Revolucionit Demokratik Borgjez të Fan Nolit. Vdiq në Tiranë në vitin 1925.
Më 11 prill të vitit 1985 vdiq Enver Hoxha, prijësi komunist i Shqipërisë prej vitit 1945 deri në vitin 1984. Enver Hoxha ka qenë udhëheqësi dhe drejtuesi kryesor PKSH-së, PPSH-së, Republikës Socialiste të Shqipërisë dhe i popullit shqiptar. Themeluesi dhe organizatori i Partisë Komuniste të Shqipërisë (më vonë Parti e Punës së Shqipërisë). Prijës partizan me bindje komuniste, marksiste leniniste, organizator e strateg i Luftës Antifashiste Nacional-çlirimtare e i revolucionit popullor. Themelues e Komandant i Përgjithshëm i Forcave të Armatosura të RPS të Shqipërisë. Krijues e drejtues i pushtetit popullorë, burrë shteti i shquar dhe arkitekt i Shqipërisë Socialiste. Personalitet i shquar i revolucionit ndërkombëtar dhe i luftës çlirimtare të popujve të shtypur. Dy herë i shpallur Hero i Popullit dhe Hero i Punës Socialiste.
Më 11 prill të vitit 1999, në Frontin e Koshares, në Dukagjin, ka rënë dëshmor, Agim Ramadani, komandant i Brigadës 138 të Zonës Operative të Dukagjinit. Gjatë luftës së UÇK-së, Agim Ramadani luftës u dëshmua strateg ushtarak dhe udhëheqës i dashur për ushtarët. Ishte në mesin e komandantëve që kishin projektuar planin për thyerjen e kufirit mes Kosovës dhe Shqipërisë, të cilin e mbante nën kontroll të fortë dhe me arsenal të jashtëzakonshëm ushtarak armata e kriminelit Millosheviq. Palët ndërluftuese në Frontin e Kosharës kanë qenë të pabarabarta, por UÇK-ja ka pasur përparësi strategjike, pasi beteja është zhvilluar në kufirin me Shqipërinë dhe prapavija e çlirimtarëve ishte më e sigurt. Pas një beteje të ashpër, UÇK-ja arriti të krijojë avantazhe dhe të dëbojë e të zmbrapsë ushtrinë jugosllave. Për 70 ditë radhazi në luftimet e përditshme, Brigada 131 “Agim Ramadani”, çlirimit të Kosovës i ka dhënë 140 dëshmorë në mesin e tyre edhe tre luftëtarë internacionalistë, nga Italia, Françesko Bider, nga Franca, Pjer Arno Pajar dhe nga Algjeria, Murad Muhamet Ali. Në mesin e komandantëve të njohur kanë rënë edhe Salih Çeku, Abaz Thaçi e të tjerë.
Më 11 prill të vitit 1999 kanë rënë dëshmorët: Abush Loku, Bashkim Jasiqi, Ramiz Krasniqi, Rifat Çelaj, Arben Jusufi, Driton Veliu, Emri Curri, Harun Beka, Rifat Salihaj, Rrahman Tafa dhe Sylejman Shala.
Më 12 prill të vitit 1922 vdiq Spiro Dine, atdhetar, folklorist, Në veprën “Valët e Detit” prezantoi këngë folklorike dhe poezitë e tij. Ka qenë bashkëkohës dhe bashkëveprimtar i Thimi Mitkos. Vdiq në Egjipt. Lindi në Vithkuq të Korçës i biri i Risto Dines. Ai që fëmijë kishte mësuar alfabetin e Veqilharxhit nga mësuesi i tij i shkollës Than Xheka në fshatin Treskë. Emigroi në Egjipt më 1866, në moshën njëzet vjeç, rreth një vit pas Thimi Mitkos, të cilin e takoi atje e me të cilin pas pak kohe do të bashkëpunonte për përmbledhjen e Mitkos me këngë dhe përralla popullore shqiptare. Ai ishte edhe anëtar themelues i seksionit të Shoqërisë së të shtypuri shkronja shqip në Egjipt në vitin 1881.
Spiro Dine pati letërkëmbim me Jeronim De Radën dhe u frymëzua nga veprimtaria e vëllezërve Frashëri. Ndërroi jetë në Egjipt, më 12 prill 1922.
Më 12 prill të vitit 1944 u vra, Dervish Hekali, atdhetar, partizan, Heroi i Popullit. U lind në fshatin Hekal të Mallakastrës. I mbetur jetim, ai mundi të vazhdonte e të përfundonte shkollën e fshatit dhe të Ballshit. Pas kësaj, mbi supet e tij të brishtë, ra barra e rëndë e punës për të mbajtur familjen për të siguruar me nder bukën e gojës. Për disa vite me radhë, ai punoi në minierën e Selenicës. Në 7 prill 1939, në ballë të patriotëve, ai zbret në Ballsh, kërkon armë për ta pritur pushtuesin fashist. Në vitet 1940 1941, Dervishi punon në Durrës, Më 4 shkurt 1943, u formua “Çeta Plakë” e Mallakastrës. Dervishi emërohet zëvendës komandant i çetës. Me krijimin e Brigadës V Sulmuese, më 20 janar 1944, Shtabi i Përgjithshëm i Ushtrisë Nacional Çlirimtare, duke njohur e vlerësuar meritat e Dervish Hekalit e emëroi atë zëvendës Komandant Brigade. U vra gjatë një beteje në luftë kundër gjermanëve.
Më 12 prill të vitit 1999 forcat e UÇK-së të Zonës Operative të Llapit të brigadave 151 dhe 152 kanë izoluar dhe kanë likuiduar rreth 20 terroristë serbë të cilën vrisnin popullatën civile shqiptare, u plaçkitnin shtëpitë dhe pastaj i digjnin ato. Komanda e Zonës së Llapit ka publikuar edhe emrat e mbiemrat e terroristëve të likuiduar. Qysh prej fillimit të bombardimeve të NATO-s janë intensifikuar luftimet në këtë Zonë e cila ndodhet në kufi me Serbinë nga ku përditë hyjnë forca të motorizuara të armikut.
Më 12 prill të vitit 1999. luftëtarët e Zonës Operative të Shalës kanë sulmuar forcat serbe të pozicionuara në afërsi të Stantergut, me ç rast kanë likuiduar disa terroristë serbë të cilët po përpiqeshin të depërtonin te popullata civile e strehuar në male.
Më 12 prill të vitit 1999 në frontet e luftës së Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës kanë rënë dëshmorët: Xhafer Hysen Mehmetaj, Bekim Halit Krasniqi, Fazli Halil Krasniqi, Izet Rexhep Shatri, Musli Kadri Krasniqi, Ali Daut Ivaja, Emin Kadri Krasniqi, Hamdi Hajzer Qallapeku, Mehmet Qallapeku, Muhamet Asllan Gashi, Mujë Qallapeku, Nezir Salih Mujaj. Rrahim Islam Bajraktari, Skender Malush Maraj, Smajl Tafil Fetahaj Ekrem Faik Dili, Ramiz Isuf Shala, Xhafer Haskaj, Imet Mustafë Bicaj, Aferditë Sezair Ukshini, Bujar Rexhep Visoqi. Bekim e Musli Krasniqi, Abedin Ukë Dervishaj, Muharrem Smajl Vuthaj
Më 13 prill të vitit 1985 vdiq Dervish Shaqa, atdhetar dhe rapsod i njohur i Dukagjinit. I ndjekur nga regjimi serb ka emigruar në Shqipëri ku me këngët e tij atdhetare ka ushtruar ndikim dhe frymëzim në kalitjen e vetëdijes çlirimtare të shqiptarëve nga robëria jugosllave.
Më 13 prill të vitit 1989 vdiq, Avni Zajmi. Ishte atdhetar, mësues, sportist i dalluar. Ka qenë sekretar i Hasan Prishtinës. Anëtar i Shoqërisë “Bashkimi”, shok i ngushtë i Avni Rrustemit. Ai lindi në Vushtri ku kreu edhe medresenë. Shkollën e mesme e kreu në Stamboll dhe studimet e larta në Dizhon të Francës. Ishte njohës i disa gjuhëve të huaja si frëngjisht, italisht, turqisht e arabisht, rinia e Avni Zajmit përkoi me shtrimin në plan të parë të çështjes shqiptare. Dhe në angazhimin e tij patriotik nuk mund të ndikonte figurë më atdhetare sesa ajo e Hasan Prishtinës, njëherësh kushëri i tij nga nëna. Si përfaqësues i nxënësve shqiptarë të udhëhequr nga deputeti i parlamentit turk Prishtina, Avni Zajmi kontribuoi në vitet 1908-09, në realizimin e mësimit shqip në shkollat e Shkupit. Mësuesi i gjimnazit të parë shqip u caktua Sali Gjuka, firmëtar i deklaratës së pavarësisë në Vlorë. Pikërisht katër vjet më vonë, Zajmi ishte sekretari i besuar kur Hasan Prishtina drejtonte kryengritjen e përgjithshme të Kosovës që i parapriu pavarësisë. Pas vdekjes, Komiteti Olimpik Botëror në vitin 1996 e ka nderuar me dekoratën e “100 vjetorit të Lojërave Olimpike”.
Më 13 prill të vitit 1999, forcat ushtarake e policore serbe kanë ndërmarrë një fushatë bastisjeje e represionin fizik kundër shqiptarëve në Prishtinë, duke u hyrë dhunshëm në banesat e shtëpitë e tyre,duke i sharë e fyer me qëllim që ata të largohen nga qyteti.
Me 13 prill të vitit 1999 në frontet e luftës së UÇK-së kanë rënë dëshmorë: Bashkim Ibish Ferizaj, Ismet Zekë Ferizaj, Qazim Ali Hakaj, Ramadan Aziz Xhokli, Isak Shefki Lutolli, Dalip Isuf Behra, Halil Ukë Ukaj, Adem Hazir Delija, Bylbyl Jahë Ferizaj, Hisen Rrustem Elezi, Kadri Ramadan Karaqica Sabit Shefqet Hajzer dhe Isuf Karaqica, Nexhmedin Bardh Hakaj, Njomza RamëLipaj, Sami Tahir Gashi, Skender Haxhi Ferizaj, Rasim Misin Sopi, Bekim Ismet Gashi, Rexhë Bajram Rexhaj, Genc Bytyqi e Xhafer Thaçi.
Më 14 prill të viti 1779 lindi Teodor Kollokotroni, arvanitas, arbëresh i Greqisë, kapedan popullor, pjesëmarrës në luftë për çlirimin dhe pavarësinë e Greqisë. Përveç Kollokotronit në luftë për çlirimin e Greqisë kanë marrë pjesë edhe shumë luftëtarë të shquar arvanitas si: Marko Boçari, Gjergj Kundurioti, Kiço Xhavella, Andoni Kryeziu, Noti Boçari, Kiço Boçari, Dhaskalina Bubulina, Anastas Gjirokastriti, Dhimitër Vulgari, Kostandin Kanari, Gjergj Karaiskaqi, Odise Andruço, Andrea Miauli, Teodor Griva, Dhimitër Plaputa, Nikolao Kryezoti, Athanas Shkurtanioti, Hasan Bellushi, Tahir Abazi, Ago Myhyrdani, Sulejman Meto, Gjeko Bei, Myrto Çali, Ago Vasiari dhe shumë shqiptarë të tjerë
14 prill të viti 1999 vdiq Sami Peja, profesor, i burgosur politik dhe veprimtar i njohur çështjes kombëtare. Në vitin 1950 për shkak të veprimtarisë anti-jugosllave arrestohet dhe dënohet në mesin e një grupi atdhetarësh. Përveç Sami Pejës në atë grup ishin dënuar edhe Sylë Mehmeti i Rugovës, Sali Kelmendi i Ruhotit, Ali Fetahu i Veriqit, Bekë Tafili i Ruhotit, Ramë Bislimi i Nabërxhanit, Gani Kastrati i Pejës, Salih Hasani dhe Sylë Shala nga Peja, Fatmir Goranci i Gjakovës Ramë Haradinaj i Lubeniqit, Ibrahim Berisha, Musa Gjuka, Faik Basha, Qazim e Enver Berisha e shumë të tjerë.
Më 14 prill të vitit 1999, delegacioni i Qeverisë së Përkohshme të Kosovës në krye me zëdhënësin e UÇK-së. Jakup Krasniqi, vizitoi Ministrinë e Punëve të Jashtme të Francës, ku u fol për mundësinë e vendosjes së trupave ndërkombëtare në Kosovë, nën mbikëqyrje të Këshillit të Sigurimit të OKB-së.
Më 14 prill të vitit kanë rënë dëshmorët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Fazli Shaban Qerkini, Adem Feriz Gashi, Fehmi Bajrush Rama, Hajzer Xhemajl Rexhepi, Mujdin Qerim Aliu, Naim Azem Tiku, Njazi Avdi Ferizi, Shaqë Avdi Ferizi, Agron Sherif Berisha, Bejtë Pajazit Rexhepi, Korab Masar Binxhia, Mehdi Amrush Hoxha, Bashkim Mustafë Idrizi.
Më 15 prill 1924, në Shkodër u lind, Jup Kastrati. U shkollua në Shkodër, më 1942 studioi pak kohë në Liceun Shkencor “Galileo Ferraris” në Torino. U kthye shpejt në Shqipëri. Gjatë pushtimit italian, si antifashist, ka qenë i persekutuar, i burgosur, i internuar në kodrat e Tepes në Shkodër, pastaj është mbajtur si peng në Kosovë, në burgun famëkeq të Prizrenit gjatë muajve korrik-shtator 1943. Pas çlirimit ka kryer studimet e larta në fakultetin e filologjisë në Universitetin Shtetëror të Tiranës. Tema e tij e diplomës titullohet: “Kontribute për studimin e Ndre Mjedes” më 1958. U bë Doktor i Shkencave Filologjike më 1982 me disertacionin “Historia e gramatologjisë shqiptare” (1935-1944) me 1500 faqe daktilografike. Më 1987 i është akorduar titulli Profesor.
Më 15 prill të vitit 1982 në Prishtinë u lind, Iljaz Agushi, në gjirin e një familjeje qytetare, atdhetare. Pas arsimimit në vendlindje, kreu studimet e larta në liceun e Bursës, në Perandorinë Osmane. Pasi u kthye në Prishtinë, u emërua dy herë radhazi drejtor administrativ i Komunitetit Mysliman. Më 1939 – 1941 qe deputet në parlamentin jugosllav. Në maj – dhjetor 1941 prefekt i Prishtinës. Në vitet 1941 – 1943 u emërua ministër sekretar shteti i Punëve Botore në kabinetin Kruja, në Mbretërinë Shqiptare. Në vitin 1943 shërbeu si zëvensës- kryeministër në kabinetin Bushati dhe atë Libohova. Në vitet 1942 – 1943 u zgjodh deputet. Drejtoi qeverinë pas largimit të kryeministrit Libohova, në Itali. Kaloi pa probleme pushtetin në duart e qeverisë Rexhep Mitrovica, u zgjodh sërish deputet, por nuk mundi të kontribuojë më shumë pasi më 29 tetor të vitit 1943, gjatë një atentati u vra në Tiranë në një pritë që i kishin organizuar komunistët jugosllavë me ndihmën e disa partizanëve shqiptarë.
Më 15 prill të vitit 1913 në fshatin Grabockë të Korçës, u lind Vangjel Grabocka. Në korrik të vitit 1950 ishte një nga themeluesit e teatrit profesionist “Andon Zako Çajupi” të qytetit të Korçës. Në këtë teatër ai ka interpretuar më se 200 role, ku përmendim filmat: “Armiku i Popullit”, “Lulja e kujtimit”, “Hijet e natës”, “Kopraci”, “Doktor pa dashka”, “Këneta” etj. Në kinematografi luajti rreth 25 role, kryesisht role të dyta ose episodike. Karriera e tij fillon me një rol episodik në të parin film tërësisht shqiptar “Tana” në vitin 1958. Për meritat e tij artistike Vangjel Grabocka është vlerësuar më titullin “Artisti i Merituar”. Vdiq në vitin 2008.
Më 15 prill të vitit 1999, sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Havier Solana ka deklaruar se pilotët e Aleancës godasin vetëm mbi forcat serbe dhe kurrsesi mbi popullatën civile shqiptare, sikur po pretendojnë zyrtarët e regjimit të Beogradit, të cilët popullsinë civile po e përdorin si mish për top, sikur ndodhi në fshatin Bishtazhin. Edhe zëdhënësi i NATO-s, Xhejmi Shia e ka dënuar këtë akt të forcave serbe mbi popullatën civile shqiptare, e cila po bën përpjekje të shpërngulet në Shqipëri, me qëllim për t’i shpëtuar shfarosjes masive.
15 prill të vitit 1999, në frontet e luftës së UÇK-së, kanë rënë dëshmorët: Ibrahim Muharrem Oruqi, Alban Sheqir Ajeti, Hanëmshahe Abdullahu-Zymberi, Tefik Vehbi Zymberi, Isuf Hajrë Pollomi, Pajazit Misin Ahmeti, Refki Sokol Salihaj, Sylë Jonuz Bezeraj, Ferit Esat Curri.
Më 16 prill të vitit 1895 u lind poeti dhe dramaturgu arbëresh i Zarës, në Kroaci, Josip Rela. Ai lindi dhe u rrit ne fshatin e quajtur Arbanas të Zarës. Ka punuar si mësues, drejtor teatri e drejtor shkolle, në Zarë. Është poet dhe autor i trembëdhjetë dramave ndër të cilat “Nita” e cila është më e njohura dhe është luajtur shpesh nga grupet teatrore në Kosovë. Rela me të drejtë konsiderohet edhe si njëri ndër themeluesit e dramaturgjisë shqiptare që krijohej në ish Jugosllavinë e Titos.
Më 16 prill të vitit 1999 ka rënë heroikisht dëshmori e heroi i kombit, Shkëlzen Haradinaj, i cili gjatë luftës ishte komandant për Operacione Luftarake i Zonës Operative të Dukagjinit. 16 prilli i vitit 1999 shënon ditën e rënien e dëshmorëve: Shkëlzen Haradinaj, Hasim Halilaj, Fatmir Nimanaj, Luan Nimanaj, Fadil Maloku, Zylfie Gashi, Mehdi Bytyçi, Sylejman Bytyçi, Murat Fetahu, Zeki Shylemaja, Kastriot Baftiu, Refki Salihaj, Gëzim Morina, e të tjerë.
16 prill 1999 ranë dëshmorë: Mehdi Bytyçi dhe Sylejman Bytyçi nga fshati Arllat i Drenasit. Gjatë një qëndrese të fuqishme për të mos i lejuar forcat serbe të depërtonin në fshatin Arllat në kohën kur popullata e fshatit po depërtonte drejt maleve, kanë rënë duke luftuar trimërisht dëshmorët, Mehdi Bytyçi, ndërsa Sylejmani Bytyçi, kishte vdekur nga plagët dy javë më vonë.
Më 16 prill të vitit 1999, në Zonën e Marecit kanë rënë dëshmorë dhe janë martirizuar: Shaip Gërbeshi, Bali Gërbeshi, Bejtush Gërbeshi, Faik Gërbeshi, Selim Gërbeshi dhe janë martirizuar disa pjesëtarë të popullsisë civile.
16 prill të vitit 1999 në zona të ndryshme të luftës në Kosovë kanë rënë dëshmorë: Mirsad Gashi, Refki Sokol Salihaj, Sahit Zeqir Baftiu, Ismet Esat Mustafa.
17 prilli i vitit 1937 shënon datën e Njohjes kanonike e autonomisë së Kishës Ortodokse së Shqipërisë nga Patriarkana Ekumenike, në Stamboll, në kohën e Patriarkut Beniamini me bekimin e Autoqefalisë së Kishës Ortodokse në Shqipëri”, me në krye Kryepeshkopin e Tiranës, Durrësit dhe gjithë Shqipërisë, Kristofor Kisi. Kishën Autorqefale Shqiptare të cilën e përfaqësoi Fan Noli, u rrënua në vitin 1991, kur në krye të kësaj kishe me presionin e Greqisë dhe lejen që mori nga Ramiz Alia dhe Sali Berisha u emëruar greku antishqiptar, Janullatos, i cili shkatërroi krishterimin burimor shqiptar dhe e futi në grigjën e ortodoksisë greke e serbe. Vetëm Kisha Shën Maria në Elbanan, në krye me At Nikollë Markun, tash për tash i ka shpëtuar greqizimit të Kishës ortodokse shqiptare.
Më 17 prill 1999 në frontin e luftës në Koshare, ka rënë heroikisht Ismet Mustafa. Lindi më 22 dhjetor 1970 në fshatin Çerkez të Kumanovës, nga babai Esati dhe nëna Kadrije. Trupi i tij prehet në përjetësi në varrezat e fshatit Çerkez të Kumanovës.
Më 17 prill të vitit 1999 forcat serbe kishin ndërmarrë një aksion kriminal kundër disa fshatrave të Drenicës qendrore, veçmas në fshatin Paklek i Vjetër. Fillimisht serbët kishin rrethuar fshatin dhe pastaj kishin vrarë mizorisht 54 shqiptarë, në mesin e tyre edhe gra fëmijë, foshnje e pleq. Ishte vrarë mizorisht edhe shkrimtari i njohur Imer Elshani me tërë familjen e tij nga e cila kishte shpëtuar vetëm një vajzë, ishte martirizuar edhe familja Muçolli me shumë anëtarë.
Më 17 prill të vitit 1999 forcat policore dhe ushtarake serbe kanë granatuar fshatrat në lindje të Besianës, ish Podujevë, Tërnavë, Bellopojë e Gërdoc, ku kishin mbetur nën rrethim rreth 250 mijë të zhvendosur.
Më 17 prill janë varrosur me nderime ushtarake dëshmorët: Mehdi Bytyçi dhe Sadri Guraziu.
Më 17 prill të vitit 1999, në zona të ndryshme të luftimeve kanë rënë dëshmorët e Ushrisë Çlirimtare të Kosovës, Fetah Ali Kiqina, Halil Mehmet Bajraktari, Luan Islam Nimanaj, Sokol Rexhep Elshani, Halil Islam Thaçi.
Më 18 prill të vitit 1921 lindi Nermin Vlora-Fallanski, mbesa e Ismail Qemalit, Ishte e bija e Halit bej Zarshatit dhe Belkize hanëmit, i ati ishte ushtarak kurse e ëma ishte e bija e Myvedet Vlorës, fëmija i madh i Ismail Qemalit.Mësimet e para i mori në Institutin Kirias në Kamzë dhe më pas vazhdoi në Institutin “Nana Mbretneshë” në Tiranë. Në moshë 17 vjeçe njohu oficerin italian Enzo Falaski me të cilin u martua dhe më pas u largua me bashkëshortin e vet për në Itali. Ajo filloi të merret me shkrime dhe përkthime, Në Itali ajo studjoi shkencat juridike. Fliste disa gjuhë dhe kjo qe një pasuri tejet e vlefshme që i ndihmoi sidomos në gjurmimet e saja njëzet vjeçare mbi çështjen etruske. Puna dhe interesimi i saj zgjerohet me shume sukses në lamitë e letërsisë, arkeologjisë, historisë dhe gjuhësisë dhe antropologjisë (Rëndësia e figurës së gruas në Iliri dhe Profili i grave shqiptare në histori). Nermin Vlora vdiq më 2004 duke lënë pas vetes shumë vepra studimore.
Më 18 prill të vitit 1999 ranë duke luftuar në Gradinë të Rrafshnaltës së Drenicës: Mentor Morina, Halim Bajraktari, Mentor Gashi, Islam Kastrati dhe Ramadan Bytyçi. Qëndresa heroike në Gradinë bërë që forcat ushtarake e policore serbe në tërhiaen me humbje dhe nuk arritën të marrin pikën në strategjike të luftës në majën ku vepronin njësitet e Brigadës 121, Ismet Jashari Kumanova dhe ku transmetonte program Radio-Kosova e Lirë.
18 prilli i vitit 1999 shënon edhe numrin më të madh të dëshmorëve të UÇK-së, të rënë gjatë një dite, në vend-luftimet e Zonës në Llapit e Marecit, në Brigadën Ismet Jashari Kumanova, në zonën e Drenicës, në Dukagjin dhe Anadrin. Në prill të vitit 1999 në fshatrat Marec, Makoc dhe Sllovi ranë duke luftuar kundër forcave policore dhe ushtarake serbe: Sefedin Ilaz Vitia, Besim Isë Vitia, Fehmi Vitia, Sefedin Ilaz Vitia, Muharrem Pacolli, Rrahman Murati, Ziaver Vllasaliu, Shabi Gërbeshi, Shabi Avdush Gërbeshi, Rrahim Azem Gërbeshi, Baki Salih Pacolli e të tjerë.
18 prill të vitit 1999 në frontet e ndryshme të luftës së UÇK-së kanë rënë duke luftuar kundër forcave serbe, dëshmorët: Azem Miftar Hajdaraj, Enver Jahir Tahiri, Isuf Ibish Hoxha. Januz Zejnullah Jashari, Mehdi Zymer Fazliu, Naser Zeqir Sekiraqa, Shaban Beqir Avdiu, Visar Mustafë Hoti, Mustafë Llapashtica, Mehmet Sherif Visoka, Asllan Canë Dina.
Më 19 prill të vitit 1914 u lind Misko Treska. Ai ka qenë komisar politik gjatë Luftës së Dytë Botërore, anëtar i trupit gjykues në gjyqin special, përkthyes i letërsisë frënge, dhe diplomat shqiptar. Në mars të 1945 me gradën major, ai ishte një ndër prokurorët e ngarkuar në procesin, ku gjykata speciale vendosi dënimin me vdekje për ish-kryeministrin Maliq bej Bushati dhe dy anëtarë të Regjencës, Lef Nosi dhe Anton Harapi. Ai ka shërbyer si Kryetar i Komitetit Shqiptar për Marrëdhëniet Kulturore dhe Miqësore me Botën e Jashtme dhe ambasador i shtetit shqiptar në Paris. Njihet gjerësisht si pjesë e aradhës së përkthyesve të talentuar shqiptarë të shekullit XX,duke sjellë në gjuhën shqipe autorë të mirënjohur si Hygoi, Mopasani, Stendali, Aragoni, Didëroi e të tjerë
Më 19 prill të vitit 1999, sekretarja amerikane e Shtetit, Medlin Olbrajt kishte deklaruar se qëllimi i bombardimeve të NATO-s nuk ishte vetëm dëbimi i Milosheviqit nga pushteti, por në radhë të parë ndërprerja e terrorit që po ushtrojnë serbët kundër shqiptarëve. Ne nuk do të bisedojmë me Milosheviqin as në rast të arritjes së paqes. Këtë qëndrim e kishte mbështetur edhe ministri gjerman i Mbrojtjes, Rudolf Sharping.
Më 19 prill 1999 në Frontin e Kosharës kanë rënë dëshmorë: Leonard Dedë Paluca, Selman Bekë Lajçi, Salih Beqir çekaj, Behxhet Musli Brajshori, Besim Ragip Berisha, Fatos Shefqet Limani, Fejzullah Sokol Graiçevci, Fisnik Alajdin Ibrahimi, Hysni Tema, Shefqet Fazli Mustafaj, Besnik Lajçi, Muhamet Sokoli, Mejdi Abdullah Korrani e të tjerë…
Më 19 prill të vitit 1999 kanë rënë dëshmorët e Zonës së Marecit: Idriz Vitia, Azem Canolli, Shaip Pacolli, Ibrahim Pacolli.
Më 20 prill të vitit 1881, në kodrat e fushat mes fshatrave Koshare, Slivovë, një ditë më vonë, më 21 prill, edhe në Fushë të Shtimes është zhvillua Beteja e madhe mes forcave turke në krye me gjeneralin, Dervish pasha, i cili kishte ardhur me qëllim që ta thyente Lidhjen Shqiptare të Prizrenit dhe forcave kryengritëse shqiptare të Kosovës, Dukagjinit e Malësisë së Gjakovës, në krye me Sylejman Vokshin, komandant i Forcave të LSHP-së, të cilët kishin zënë pozicione përballë Ferizajt, në fshatrat Slivovë e Koshare. Atë ditë, gjatë luftimeve fyt për fyt me forcat turke që kishin epërsi të madhe në ushtarë dhe teknikë lufte, kishin rënë në logun e trimërisë: Mic Sokoli, Smajl Hyseni dhe rreth 400 luftëtarë të Lidhjes, ndërsa me urdhër të Dervish Pashës ishte varur, Sefë Mahmut Kosharja, heroi i Luftës së Plevnes së vitit 1877. Përveç, Mic Sokolit, Smajl Hysenit, nga radhët e komandantëve të luftës kanë rënë edhe: Rrustem Sadria, Mehmet Smajli, Seit Suhareka, Ali Brahimi e të tjerë. Ishin ekzekutuar pa gjyq, Mulla Hysen Shtimja dhe Ali Nimani oficer i karrierës, e luftëtarë të tjerë. Në luftime kishin marrë pjesë edhe Ali Ibra e Binak Alia nga Malësia e Gjakovës, paria e Drenicës, në krye me Januz Çupin, pastaj Isa Boletini në moshë jo madhore dhe shumë personalitete të njohura të kohës.
Më 20 prill të vitit 1999 burimet e NATO-s kishin marrë informacione se regjimi i Milosheviqit kishte ndërmarrë një fushatë masive për spastrimin etnik të shqiptarëve edhe në Mal të zi.
Më 20 prill të vitit 1999 kanë rënë në logun e luftimeve luftëtarët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës: Lutfi Shaban Vitia, Nezir Mustafë Pacolli, Aziz Makolli, Demir Brahim Vitia, Enver Hasan Vitia, Ali Vesel Vitia, Burim Ilaz Vitia, Feti Jahir Haxholli, Fatmir Vitia luftëtarë dhe martirë të Zonës së Marecit. Më 20 prill të vitit 1999 kanë rëndë edhe dëshmorët Kadri Salih Qerimi dhe Murat Krasniqi.
Më 21 prill të vitit 1996 vdiq Skënder Anamali, profesor arkeolog. U lind në Shkodër në vitin 1921. Ai ishte një nga katër themeluesit e arkeologjisë shqiptare, së bashku me Hasan Cekën, Frano Prendin dhe Selim Islamin. Nxënesi i Gjimnazit të Shkodrës, studenti i Universitetit të Padovës filloi aktivitetin e vet shkencor si arkeolog në Institutin e Shkencave Tiranë në vitin 1947. Së bashku me arkeologun tjetër pionier Hasan Cekën grumbulloi material nga terreni dhe hapin Muzeun e parë Arkeologjik në Tiranë.
Më 21 prill të vitit 1999, zëdhënësi i NATO-së, Xhejmi Shia ka deklaruar se provokimet e Serbisë kundër Shqipërisë, e cila po e strehon popullatën shqiptare të dëbuar dhunshëm nga Kosova nga regjimi serb, janë vetëm taktika të luftës, sepse ajo nuk ka mundësi as forcë për ta sulmuar Shqipërinë. Edhe sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Havier Solana ka deklaruar se Shqipëria është nën mbrojtje dhe në partneritet në Aleancën Veriatlantike.
Më 21 prill të vitit 1999, Ministria e jashtme e Greqisë ka bërë të ditur se do të lejojë që mbi territorin e këtij shteti të aterojnë aeroplanët e NATO-s dhe për këtë vendim nuk pritet aprovimi i Parlamentit. Greqia si vend anëtar i NATO-s u përgjigjet obligimeve të partneritetit. Edhe Rumani e Bullgaria kanë shprehur gatishmëri për ta vënë në dispozicion hapësirën ajrore për aeroplanët e NATO-s.
Më 21 prill të vitit 1996 është vrarë tinëzisht në Prishtinë, studenti, Armend Selim Daci
Më 21 prill 1999 ka rënë dëshmor, Isa Kastrati. Ai në historinë e shqiptarëve të burgosur për liri kombëtare, ka mbetur ndër figurat më emblematike. Ai u arrestua dhe u dënua shumë herë nga pushtuesi. Në vitin 1975, në radhët e shumë atdhetarëve revolucionarë, veprimtaria e të cilëve ishte zhvilluar më kuadrin LRBSH-së, të udhëhequr nga Adem Demaçi, për veprimtari kundër shtetit okupues jugosllav, u dënua me 11 vjet burg. Ishte pjesëmarrës i radhëve të para të UÇK-së kur edhe ka rënë trimërisht më 21 prill të vitit 1999. Atë ditë kanë rënë edhe Sokol Mystafë Sopi, dhe Afrim Avdi Vita.
Më 21 prill të vitit 1999 kanë rënë dhe janë martirizuar luftëtarët e Zonës së Marecit e të Karadakut: Naser Haxholli, Salih Haxholli, Zahir Haxholli, Milazim Xhafer Canolli dhe Shemsedin Vllasaliu.
21 prill të viti 1999 në zona të ndryshme të luftës së UÇK-së kanë rënë dëshmorë: Hamëz Thaçi, Enver Rasim Bajrami, Sherif Faik Januzi, Ibrahim Krasniqi, Nezir Vitia.
Më 22 prill 1865 lindi Petro Nini Luarasi, veprimtar i Rilindjes Kombëtare, Mësuesi i parë i shqipes, publicist e atdhetar. Në vitin 1887 hapi në Ersekë shkollën e parë shqipe, pastaj u hapen edhe shkolla të tjera në rrethin e Korçës. E helmoi kisha greke më 17 gusht të vitit 1911, për shkak të përhapjes së shkollave dhe arsimit shqip.
Më 22 prill 1885 lindi, Hilë Mosi, poet, gazetar, atdhetar e demokrat. Ka qenë pjesëmarrës në zhvillimet luftarake e politike të kryengritjeve shqiptare në vitet 1910 1912 që çuan në shpalljen e pavarësisë së Shqipërisë. Në kujtimet e tij për ato luftëra ka lënë dëshmi të shumta dokumentare dhe historike.
Më 22 prill të vitit 1924 u vra pabesisht Avni Rrustemi. Ai ishte mësues, publicist, dhe deputet shqiptar. U lind në Tiranë më 22 shtator të vitit 1895. Më 13 qershor 1920 i bëri atentat Esad Pashë Toptanit në Paris. Pas gjashtë muaj në burg në Gjyqin publik kundër tij Avni Rrustemi u lirua i pafajshëm. Më pas ka ndjekur Institutin pedagogjik në Romë. Ka qenë themelues dhe drejtues i shoqërisë “Bashkimi” dhe anëtar i opozitës demokratike i zgjedhur deputet i Kosovës nga Qarku i Kukësit në dhjetorin e 1923. Më 25- prill 1921 në Vlorë krijoi një shoqëri që mori emrin federata “Atdheu” me 25 shoqëri dhe 15 grupe të tjera. Kryetar nderi i saj u zgjodh Avni Rustemi, Spiro Tromara sekretar, Luigj Gurakuqi sekretar, Seit Qemali këshilltar e Bedri Pejani inspektor. Më 2o prill të vitit 1924, në Tiranë, në kohën kur ishte ndalur për ta përshëndetur Hoxhë Kadri Prishtinën, u godit me një plumb nga Jusuf Reçi, agjent sekret i Ahmet Zogut. Ali Këlcyra e strehoi në shtëpi, më pas e çuan në spital. Pas një qëndrimi dyditor në spital, Avni Rustemi vdiq më 22 prill 1924.
Më 22 prill të vitit 1918, lindi Ibrahim Kodra, profesor, piktor i njohur në Shqipëri dhe në Itali. Ibrahim Shaban Likmetaj Kodra, ishte një piktor shqiptar me famë ndërkombëtare. Kodra ajo është konsideruar si piktori më i rëndësishëm shqiptar i njohur ndërkombëtarisht. Jeta e tij në Tiranë, në konviktin e shkollës “Naim Frashëri”, ndërpritet kur në vitin 1938) largohet nga Shqipëria me një bursë studimi për në Akademinë e Arteve të Bukura në Romë. Ai ka ekspozuar në Romë, Milano, Venecia, Paris, Beograd, Nju Jork. vitin 1948, Ibrahim Kodra u bë mik me Pablo Pikson, “Konferencën Ndërkombëtare për Paqen e Romës”, në të cilën të dy së bashku ata kryen një hulumtim të thellë artistik. Më 7 shkurt të vitit 2006 vdiq në Milano
Më 22 prill të vitit 1999 Kryetari i Amerikës, Bill Klinton ka deklaruar se do të mbështesë vendimin e NATO- për të shqyrtuar mundësinë e intervenimit me forca tokësore kundër Serbisë, në rast se ajo nuk dorëzohet dhe nuk ndal dhunën e gjenocidin kundër shqiptarëve, në Kosovë.
Më 22 prill të vitit 1999 kanë rënë dëshmorët: Azem Vehbi Behluli, nga zona e Pashtrikut, Xhevdet Faik Guri, e Feriz Faik Guri nga Zona e Kaçanikut dhe Sylejman Nazmi Jashari nga Zona e Llapit.
Me 23 prill të vitit 1921, u lind në Stamboll aktori i madh shqiptar, Andon Pano. Mbasi mbaroi shkollën fillore, kryen normalen e Elbasanit me prof. Aleksander Xhuvanin. Gjate luftes mer pjese ne rradhet e rezistences duke qene njekohesisht pjesemarres qe ne krjimin e teatrit partizan ne maj 1944. Në vitin 1945, ai ishte nder te paret qe ka marre pjese ne komisionin per krjimin e Teatrit te Shtetit. Specializohet ne Bashkimin Sovjetik. Ne Teatrin Popullor dhe per disa vite rresht interpretoi me mjeshteri ne shume role, në dramat: “Topazi”; “Martesa”; “Invadimi”; “Gjergj Dimitrov”; “Halili dhe Hajria”; “Tartufi”; “Prefekti”; “Revizori”; “Shtate shaljanet” etj. Per nje periudhe kohore , Andon Pano ishte edhe drejtues i Teatrit Popullor dhe njekohesisht i Teatrit te Kukullave duke shkruar pjese edhe per kete teater. Mban titullin “Artist i Merituar” U nda nga jeta mp 24 prill 1993.
Më 23 prillit të vitit 1998, derisa rreth gjashtëdhjetë luftëtarë nga Hereçi e Sllupi po ktheheshin nga Shqipëria në Kosovë, afër pikës C-2 në malet e Koshares, diku rreth orës 6.00 të mëngjesit ndeshen në pritën e organizuar të forcave ushtarako-policore serbe, ndaj të cilëve u përdorën edhe helmet kimike.
Më 23 prill 1998 kanë rënë dëshmorë luftëtarët e lirisë Bekim Mazrekaj dhe Selman Brahim Lokaj, Tahir Abaz Mazrekaj dhe Bekim Salih Alijaj
Më 23 prill në Zonën e Marecit kanë rënë dhe janë martirizuar në luftime kundër forcave serbe: Fehmi Makolli, Mentor Llapashtica, Muharrem Selimi, Fahredin Vllasaliu, Nuhi Metolli dhe Fatmir Selimi, si dhe dëshmorët Selman Brahim Lokaj, Bekim Salih Alijaj, në Zonën e Dukagjinit.
Më 23 prill të vitit 1999 Shtabi i Përgjithshëm i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës u ka bërë thirrje pjesëtarëve të ushtrisë serbe e jugosllave të dorëzohen te njësitet e UÇK-së, duke u zotuar se ata nuk do të keqtrajtohen. Atyre iu ishte bërë thirrje që të mos bien pre e një regjimi kriminal, sikur ishte ai i Milosheviqit që vret gra e fëmijë.
Më 24 prill të vitit 1968, në fshatin Burojë të Drenicës u lind Hashim Thaçi. Ishte pjesëmarrës në Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës dhe drejtor i Drejtorisë Politike të SHP të UÇK-së. Kryeministri i parë i Qeverisë së Përkohshme të Kosovës, Ministër i Jashtëm dhe Zëvendës-kryeministër në kabinetin e kryesuar nga Isa Mustafa, i cili mori detyrën më 12 dhjetor 2014. Ishte edhe kryetari i Partisë Demokratike të Kosovës. Hashim Thaçi, u zgjodh kryetar i Kosovës më 26 shkurt të vitit 2016.
Më 24 prill të vitit 1999, me rastin e një mujorit të fillimit të bombardimeve të NATO-s dhe me qëllim për ta gjunjëzuar regjimin kriminal të Milosheviqit, Kryeprokurorja e Tribunalit të Hagës, Luiz Arbur e kishte bërë të qartë se do ta ndiqte dhe do ta dënonte për krime lufte kryetarin e Serbisë, Sllobodan Millosheviqi dhe varësit e tij,
Më 24 prill 1993 në fshatin Kollare të Maqedonisë u mbajt Mbledhja Konsultative e Lëvizjes Popullore për Republikën e Kosovës. Kryesia e LPRK-së përbëhej nga Xhavit Haziri, Ramadan Avdiu, Halil Selimi, Hidajete Krasniqi Guximtar Labënishti dhe anëtarë të tjerë të rretheve. Në kryesi u mor vendimi që të përgatiten dhe të zhvillohen veprimtari për të çliruar vendin tonë të pushtuar, duke filluar me aksione popullore, demonstrata, greva, protesta, aksione konkrete në përputhshmëri me format qytetare të rezistencës të shtrira në të gjithë hapësirën shqiptare.
Më 24 prill 1998 filluan luftimet e forcave serbe për marrjen e pikës strategjike të Jabllanicës në Dukagjin.
Më 24 prill 1999 ka rënë në altarin e lirisë, Sokol Zeqir Nikçi.
Më 25 prill të vitit 1656 lindi atdhetari arbëresh, Gjergj Guxetta, themeluesi i Kolegjit arbëresh të Palermos. Në këtë kolegj kanë kryer studimet, Gavril Dara i Riu, Xhyzepe Kripsi, Dhimitër Kamarda, Kolë Kamarda, Gajtano Petrota e shumë të tjerë.
Më 25 prill të vitit 1893, në Janjevë të Kosovës, u lind, Gjon Serafin Koda në një familje me tradita fetare, patriotike e atdhetare, familje e bekuar e Malësisë së Karadakut, zonë e njohur për heroizëm dhe atdhedashuri. Gjoni u edukua që në fëmijëri me besim në Zot dhe përkushtim ndaj atdheut. Studimet e larta i mbaroi në Austri. Sipas traditës së Fretërve, mori emrin Serafin. Meshën e parë e kremtoi më 30 Korrik të vitit 1925. Ai shërbeu edhe ndër vise të tokës mëmë, Shqipërisë, si në Dushman, Shalë, Prekal, Bushkash, Vukël, Kelmend dhe, së fundi, u caktua në Dioqezën e Sapës së Lezhës. Vdiq në maj të vitit 1947, në një burg në Shqipërisë i akuzuar për tradhti ndaj shtetit komunist.
Më 25 prill të vitit 1948, forcat diverzante në Shqipëri vranë në pritë dy aktiviste të pushtetit popullor, dy vajza të reja, Prenda Tarazhi dhe Marta Tarazhi, të cilat propagandonin lirimin e femrave nga kthetrat e Kanunit të maleve dhe prapambetja shekullore.
Më 25 prill të vitit 1990 nga pasojat e vuajtura nëpër burgjet e Jugosllavisë, ka vdekur në një spital të Zvicrës, atdhetari Fadil Vata, njëri ndër militantët më të dalura të viteve 80-të. Varrimi disa ditë më vonë është bërë në fshatin e tij të lindjes në Sellagrazhdë, nën rrethim dhe dhunë policore.
Më 25 prill të vitit 1999 forcat ushtarake të NATO-s kanë njoftuar se për një muaj të bombardimeve, ata kanë goditur shtyllat kurrizore të regjimit të Milosheviqit. Aleanca ka vazhduar ta shkatërrojë ekonominë e Serbisë në shërbim të logjistikës së tiranit të fundit të Ballkanit. NATO-ja po godet edhe makinerinë propaganduese të regjimit krimina;.
Më 25 prill të vitit 1999 në luftime kundër forcave serbe në Marec të Karadakur kanë rënë dëshmorët: Fatmir Vitia, Behlul Makolli dhe Naser Haxholli
Më 26 prill të vitit 1915, u firmos Pakti i Londrës. Italia nënshkroi Paktin e Londrës me fuqitë e Antantës, Britaninë, Francën dhe Rusinë. “Traktati i Fshehtë i Londrës”, siç njihet ndryshe ky pakt në historiografi, ishte një ngjarje me peshë të madhe në historinë e Shqipërisë, pasi përfshinte plane për ndarjen territoriale të vendit. Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave publikon në rrjetet sociale, dokumentet ku sillen 2 nenet që prekën drejtpërdrejt Shqipërinë. Neni 6, sipas të cilit, “Italia do të marrë sovranitetin e plotë mbi Vlorën, ishullin e Sazanit dhe territorin përreth”. Neni 7 përcaktonte se, “pjesa qendrore e Shqipërisë është e rezervuar për krijimin e një shteti të vogël të pavarur autonom dhe Italia nuk do të kundërshtojë ndarjen e Shqipërisë së Veriut dhe Jugut midis Malit të Zi, Serbisë dhe Greqisë”.
Më 26 prill të vitit 1913 lindi, Tuk Jakova, personalitet i shquar i LANÇ-së dhe i ndërtimit të vendit, Hero i popullit. Në vitin 1955 për shkak të bindjeve të tij liberale u përjashtua nga partia, pastaj u arrestua dhe u dënua me burg. Vdiq në Spitalin e Burgut të Tiranës në vitin 1959.
Më 26 prill të vitit 1961 ka vdekur Mustafa Aranitasi, ushtarak dhe ministër i shtetit shqiptar. U lind më 12 prill 1872 në Aranitas të kazasë së Mallakastrës. Ndoqi Akademinë Ushtarake në Stamboll. Në korrik 1913, duke pasur gradën e majorit, ishte njëri nga 4 komandantët e deshtamenteve të vendit që u formuan nga oficerët holandezë gjatë kohës së ministrit Mehmet pashë Dërralla. Së bashku me major Ismail Haki Tatzatin u caktua në krye të batalioneve të Korçës e Gjirokastrës. Më 1915 shërbeu si komandant i xhandarmërisë në Mirditë, më 1916-1918 ishte komandant batalioni me forcat austro-hungareze. Më 1919- 1920 ishte komandant batalioni në Elbasan. Më 1946 u dëbua nga kryeqyteti nga regjimi komunist me gjithë familjen dhe u internuan në Çermë të Lushnjës. Sëmuret dhe shtrohet në spitalin e Tiranës ku edhe ndërroi jetë më 26 prill 1961, u varros në Tiranë.
Më 26 prill, nga sulmet serbe me artileri të rëndë kishin granatuar mbi fshatin Baballoq me rrethinë, kishin shkatërruar shumë shtëpi dhe kishin vrarë dhjetëra civilë shqiptarë. Serbët kishin granatuar fshatrat Hulaj dhe Voksh dhe në këtë sulm vriten 3 shqiptarë dhe 4 ushtarë serbë. Me atë rast Sulmohen fshatrat e Rekës së Keqe – Ponosheci, Brovina, Batusha e Morina. Luftimet për një kohë ishin zgjeruar në Komoran, Sllatinë dhe në komunën e Rahovecit. Ishin granatuar fshatrat Ratkoc, Radostë, Bratotin dhe Brestoc.
Më 26 prill në Betejën 24 orëshe që u zhvillua mes forcave të UÇK-së dhe forcave serbe, në vendin e quajtur, “Varrezat e Cenajve” në Zonën Operative të Shalës ka rënë heroikisht, Shemsi Ahmeti epror i lartë i kësaj zone të UÇK-së.
Më 26 prill të vitit 1999, në fronte të ndyshme të luftës së Ushtrisë Çlirimtare kanë rënë dëshmorë: Bafti Jemin Shala, Selim Salih Veselaj, Arsim Nazmi Muzaqi, Bekim Lutfi Thaçi, Rrustem Nezir Hyseni, Azem Babiqi dhe Salih Matoshi.
Më 27 prill të vitit 1873, u lind Hasan Berisha nga Polaci i Drenicës i njohur më vonë si Hasan Prishtina. Ishte djali i fundit i bejlerëve të Vushtrrisë. Mësimet e para kreu në vendlindje. Vazhdoi shkollimin në gjimnazin frëng të Selanikut, më pas në Stamboll u diplomua në Fakultetin e Drejtësisë. Pas përfundimit të shkollës punoi në Shkup, ku qe edhe pjesë e klubit “Bashkimi” në qytet dhe mbështet shkronjat latine për alfabetin shqip. Familja e tij ishin bejlerët e Vuçiternit. Mori pjesë aktive në përgatitjen dhe organizimin e Kongresit të Lushnjës 1920. Në prill të vitit 1921 u zgjodh deputet i Dibrës. Në dhjetor të vitit 1921 pas një grusht shteti me Mustafa Krujën, Qamil Koçulin e Prishtinës shkaktuan dorëheqjen e qeverisë Evangjeli. Hasan Prishtina emërohet kryetar i një qeverie që zgjati pesë ditë. Mori pjesë sërish në një lëvizje kryengritëse në shkurt-marsin e vitit 1922. Pas implikimit me veprimet e marsit, kalon në arrati së bashku me Zija Dibrën e Hysni Currin nëpër malet e Shqipërisë. Në janar 1923 njoftohej se zyrat shtetërore në Kukës e Krumë qenë pushtuar prej Hasan Prishtina. më 25 gusht 1923 Prishtina del jashtë Shqipërisë me ndërmjetësinë e legatës italiane. U kthye në Tiranë pas Lëvizjes së Qershorit. Në shtator të vitit 1924 në krye të një delegacioni në emër të komitetit “Mbrojtja Kombëtare e Kosovës” shkoi në Lidhjen e Kombeve në Gjenevë ku protestoi kundër barbarizmave mbi popullsinë shqiptare të qarqeve shoviniste serbe në Kosovë. Më 13 gusht të vitit 1933 u vra nga agjenti i Ahmet Zogut, Ibrahim Çela.
Më 27 prill të viti 1914 lindi, Shefqet Musaraj, njëri ndër shkrimtarët më të mëdhenj shqiptarë të kohës së pas Luftës së Dytë Botërore. Ishte pjesëmarrës i Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare. Veprat më të njohura të Musarajt janë: Romani në dy pjesë Para Agimit, Epopeja e Ballit Kombëtar, Isha unë Çobo Rrapushi, Unë Mato Labi konservator, Të shkuara të harruara e shumë vepra të tjera
Më 27 prill të vitit 1999, kriminelët serbë kanë vrarë 376 shqiptarë, Forcat e shumta ushtarake e policore serbe të regjimit serb të Millosheviqit më 27 prill 1999, në një organizim vrastar dëbuan nga shtëpitë e tyre banorët e Rekës së Keqe, ndërsa në fshatin Meje e Korenicë kryen masakrën më të madhe duke vrarë e masakruar barbarisht 376 veta, shqiptarë e që u konsideruan të zhdukur, derisa u gjetën në varrezat masive të Batajnicës dhe vende tjera nëpër varre masive në Kosovë.
Më 27 prill të vitit 1999 kanë rënë dëshmorët: Enver Istref Musa, Salih Zenuni, Shaban Ukë Elezi, Shaqir Hoxha, Shemsi Xhafer Istrefi, Mustafë Xhemajl Abdullahu.
Më 28 prill të vitit 1949 u vra Nexhat Agolli, luftëtar partizan, atdhetar, intelektual. Ai u lind në Dibër të Madhe në vitin 1913. Pas luftës mori pjesë në strukturat politike e ushtarake të Maqedonisë, por që në fillim nuk u pajtua me mohimin që iu bë shqiptarëve për vetëvendosje dhe fillimin e diskriminimi të tyre mbi baza kombëtare. U etiketua si nacionalist dhe irredentist nga forcat sllavomaqedone dhe u burgos. U pushkatua në Burgun e Shkupit më 28 prill të vitit 1949.
Më 28 prill të vitit 1971, u lind në Gjakovë, dëshmori i kombit, Ilir Soba. Shkollën fillore e të mesmen, Iliri i kreu në vendlindje e qysh si nxënës i klasës së katërt të shkollës fillore kishte vizatuar hartën e Shqipërisë etnike për çka e pati nervozuar shumë mësuesen e klasës, por vetëm me ndikimin e prindërve ai pajtohet me mësuesen pasi ajo e shpall kryengritës. Ra trimërisht më 18 tetor të vitit 1998.
Më 28 prill 1999 Qeveria e Përkohshme e Kosovës mori vendim që shef i SHP të UÇK-së të emërohet, gjenerali, Agim Çeku, ushtarak dhe epror i lartë edhe në luftën atdhetare të popullit kroat kundër pushtimit serb. Po më 27 prill Qeveria e Kosovës mori vendim për emërimin e eprorit të lartë, Sulejman Selimi, komandant të Gardës Kombëtare të Kosovës.
Më 28 prill të vitit 1999, kanë rënë dëshmorët e UÇK-së: Milazim Mavraj, Shaban Fetah Hajzeraj, Shahin Ramadan Gashi
Më 28 prill 1999 Qeveria e Përkohshme e Kosovës mori vendim që shef i SHP të UÇK-së të emërohet, gjenerali, Agim Çeku, ushtarak dhe epror i lartë edhe në luftën atdhetare të popullit kroat kundër pushtimit serb. Po më 27 prill Qeveria e Kosovës mori vendim për emërimin e eprorit të lartë Sulejman Selimi, komandant të Gardës Kombëtare të Kosovës
Më 28 prill të vitit 1999 në frontet e luftës së UÇK-së kanë rënë: Jahë Tahir Hasani, Milazim Mavraj, Shaban Fetah Hajzeraj, Shahin Ramadan Gashi.
Më 28 prill të vitit 2007 vdiq, Iljaz Prokshi, poet, gazetar, shkrimtar, veprimtar. U lind në Fortesë të Drenicës më 15 nëntor 1949. Shkollën fillore e përfundoi me rezultate të shkëlqyera. Edhe në shkollën e mesëm ishte nxënës i dalluar, duke u shquar për zgjuarsinë, vizionin dhe vokacionin prej krijuesi. Studimet i mbaroi në Fakultetin e Filologjisë, dega për Gjuhë dhe Letërsi Shqipe, në Universitetin e Prishtinës me nota të larta. Një kohë të gjatë bashkëpunoi si gazetar edhe me disa gazeta shqipe që dilnin jashtë Kosovës, si Top Kultura, Spektri në Zvicër, Trojet tona në Nju Jork etj. Ka botuar shumë përmbledhje me poezi, ka shkruar edhe tregime e romane.
Më 29 prill të vitit 1960 u transmetua programi i parë televiziv shqiptar, i cili me shpejtësi u zhvillua dhe ushtroi ndikim të madh në informimin e popullit, edukimin dhe arsimin kombëtar, por edhe ideologjik. Në vitet 70, programi i RTSH-së filloi të përcillet edhe në trevat shqiptare nën Jugosllavi dhe ushtroi një ndikim të jashtëzakonshëm kombëtar. Një ndikim të tillë e kishte ushtruar edhe Radio-Tirana, qysh në vitet 50-të si dhe radiostacionet e tjera të Shqipërisë.
Më 29 Prill të vitit 1895 lindi aktori gjeorgjian, Akaki Horava që solli në ekranin shqiptar rolin e “Skënderbeut”. Ishte aktori i shquar i skenës dhe i ekranit gjerogjian. Rolin e Skëndrbeut e kishte interpretuar me përkushtim të madh.
Më 29 prill të vitit 1999 gjatë luftimeve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës kundër forcave ushtarake e policore serbe, kanë rënë dëshmorë: Elfir Maliq Brahimi, Sinan Sahit Thaçi, Eset Ismail Maloku, Sylejman Xheladin Bytyçi, Razë Potera, Jakup Bajram Demalijaj.
Me 29 prill të vitit 1999 bie dëshmor luftëtari i UÇK-së, Selver Bajram Kryeziu. Ai u lind në Roganë të Kamenicës më 5 nëntor të vitit 1969. Shkollën fillore dhe gjimnazin i kreu në vendlindje. Në Zvicër, qëndroi e punoi plot 9 vite. Pas shpalljes së mobilizimit nga Shtabi i UÇK-së, Selver Kryeziu vendosi të kthehet në Kosovë, në mbrojtje të atdheut. Ra në frontin e Kosharës, më 29 prill 1999.
Më 30 prill të vitit 2011, ka vdekur shkrimtari i madh me famë botërore, me origjinë arbëreshe, Ernesto Sabato. U lind në Buenos Aires të Argjentinës më 24 qershor të vitit 1911. Nëna e tij Juana Maria Ferrari rridhte nga një familje arbëreshe e Italisë, ndërsa babai i tij, Franciso Sabato, po ashtu ishte nga Italia. Ai kreu shkollën e mesme më 1928 dhe u regjistrua në Universidad de La Plata, ku studioi fizikë dhe matematikë. Në vitin 1930 ai iu bashkua partisë komuniste. Në vitin 1933 ai u bë sekretar i Rinisë Komuniste. Në vitin 1935 ai kthehet në Argjentinë ku martohet me Matilden dhe vazhdon studimet në Universidad de La Plata. Në vitin 1938 doktoron në fizikë dhe fiton bursë për të hulumtuar rrezatimin atomik në Laboratorin Kyrie në Paris. Roman i tij i parë Tuneli botohet më 1948. Më 1951 botohet libri tjetër Njerëz dhe dhëmbëzorë”. Në vitin 1961 boton romanin e tij të dytë Mbi heronjtë dhe varrezat. Në vitin 1977 Italia i akordon çmimin “Mediçi”, ndërsa më 1978, në Spanja e dekoron me urdhrin Gran Kruz. Organizata e Shteteve Amerikane i jep çmimin Gabriel Mistral, ndërsa mbreti i Spanjës, Huan Karlos, e dekoron me çmimin Miguel Servantes. Më 1995 në Shqipëri merr titullin Ismail Kadare, të ndarë nga fondacioni Velija. Vdiq në shtëpinë e tij në Argjentinë, më 30 prill të vitit 2011, në moshën 100- vjeçare..
Pas një beteje disa ditësh, në Zonën Operative të Drenicës, më 30 prill të vitit 1999, në mbrojtje të popullatës, të cilën po e masakronte mizorisht ushtria dhe policia serbe kanë rënë dëshmorët e UÇK-së: Komandanti i Brigadës 114, Fehmi Lladrovci në zonën Operative të Drenicës, Ilaz Ismail Kodra, pastaj Antigonë Fazliu, Lutfi Avdush Musiqi, Bajram Mehmet Aliu, Ferat Xhafer Dvorani, Hamdi Kadri Ferati, Hysni Xhafer Dvorani, Imer Fazli Dvorani, Isa Adem Ferati, Nuhi Lan Dvorani, Sejdi Smajl Kralani, Afrim Krasniqi e dëshmorë të tjerë.
Më 30 prill të vitit 1999, Kongresi amerikan akordoi shumën emergjente prej 12 miliardë dollarë, për financimin e luftës në Kosovë dhe ndihmë për shqiptarët e shpërngulur dhunshëm nga Kosova në Shqipëri dhe në Maqedoni.
