leoni

24 maj – Dita Evropiane e Parqeve. “Parqet – gjenerata e ardhshme”

24 maj – Dita Evropiane e Parqeve. “Parqet – gjenerata e ardhshme”

 Pandemia Covid-19 paraqiti sfida të shumta, të cilat as parqet dhe zonat e mbrojtura nuk u rezistuan dot. Nga mungesa e të ardhurave, vështirësitë në funksionim dhe komunikimi, mungesa e vizitorëve e nganjëhëre problemi me fluks të madh të vizitorëve në disa parqe, pandemia ka treguar edhe një herë se sa të ndjeshme janë zonat e mbrojtura. Tani ato duhet t’u përshtaten mënyrave të reja të komunikimit, infrastrukturës së re dhe vizitorëve, gjë që theksohet përmes parullës së këtij viti “Parqet – gjenerata e ardhshme”.

“Kjo krizë globale mund të shërbejë si një mundësi për të reformuar menaxhimin e zonave të mbrojtura, e cila shpesh bazohet në qëndrueshmërinë e tyre ekonomike, dhe të ktheht në krijimin e politikave të gjelbra dhe gjithëpërfshirëse që do të kontribuojnë në ndërtimin e një të ardhme më pozitive për zonat e mbrojtura dhe komunitetet lokale në to. Një mundësi për këtë është Axhenda e Gjelbër për Ballkanin Perëndimor, e cila, përveç zhvillimit të një ekonomie qarkore, arritjes së neutralitetit të karbonit dhe zvogëlimit të ndotjes, është gjithashtu e përqendruar në mbrojtjen e biodiversitetit, i cili është një nga rolet kryesore të zonave të mbrojtura. Përmes planeve kombëtare dhe Axhendës së Gjelbër, qeveritë e shtetit duhet të sigurojnë mbështetje më të madhe gjithashtu për zonat e mbrojtura “, thekson Marko Pećarević, menaxher i projektit “Zonat e Mbrojtura për natyrën dhe njerëzit” të zbatuar nga WWF Adria.

Edhe në regjionin tonë, parqet kanë nxjerrë në pah të gjitha aspektet e ndjeshme dhe dobësitë e sistemeve ekzistuese si dhe nevojën për të zhvilluar njohuri dhe aftësi me anë të të cilave personat përgjegjës mund t’u përgjigjen sfidave të shumta në aktivitetet e përditshme.

”Në periudhën paraprake, disa zona të mbrojtura ishin shumë të orientuara në zhvillimin e turizmit, gjë që rezultoi në një rritje të vazhdueshme të numrit të vizitorëve, veçanërisht atyre që vijnë për vizita një ditore në parqe.

Këto presione në fund të fundit patën një ndikim negativ në ruajtjen e natyrës. Nga ana tjetër, zonat e mbrojtura që nuk ishin përqendruar më parë në turizëm, u ekspozuan papritmas ndaj një vëllimi më të madh të vizitave nga turistët vendas dhe patën vështirësi në kontrollin efektiv të vizitorëve dhe në të njëjtën kohë nuk kishin zhvilluar mekanizma për të gjeneruar të ardhura nga vizitat“, theksoi menaxherja e programit Parqet Dinaride Jelena Marojević Galić.

Federata EUROPARK, një rrjet i zonave të mbrojtura Evropiane, ka shënuar Ditën Evropiane të Parqeve që nga viti 1999, në kujtim të shpalljes së parqeve të para kombëtare në Evropë përkatësisht në Suedi. Kjo është një mundësi, veçanërisht në periudhën e përshtatjes së funksionimit të parqeve dhe zonave të mbrojtura në periudhë të pandemisë, për të theksuar sa është e nevojshme të sigurohet financimi i tyre i qëndrueshëm.

Kontrolloni gjithashtu

Shoqata “Kosova për Sanxhakun” e njofton opinionin publik dhe institucionet relevante për një rast të ndjeshëm kulturor dhe kombëtar që ilustron gjendjen e shqiptarëve autoktonë në Sanxhakun e Pazarit të Ri. Rrafshnalta e Peshterit, një trevë e rëndësishme në Sanxhak, me mbi 95 për qind të popullsisë myslimane me prejardhje shqiptare, u okupua nga Serbia dhe Mali i Zi në vitin 1912. Në më shumë se 200 vendbanime të kësaj zone, edhe sot në disa fshatra dëgjohet gjuha shqipe, e cila ka mbijetuar, pavarësisht mohimit të identitetit kombëtar dhe të drejtës për vetëdeklarim. Një rast i tillë është ky i fshatit Ugëll (Ugao), në kufi me Malin e Zi, ku banorët na kanë dërguar fotografi të të dy epitafeve të shkruara në gjuhën shqipe për Fatë Aliçkaj (1910–1966), e lindur në Jezgroviq të komunës së Tutinit dhe e vendosur në Ugëll. Epitafet janë përgatitur për të shënuar varrin e saj në varrezat e fshatit Ugëll, por për arsye ende të paqarta nuk janë vendosur kurrë. Dyshohet se për shkak të tekstit të epitafit në gjuhën shqipe, familjarët nuk kanë pasur guximin t’i vendosin ato. Kjo po ndodh pavarësisht faktit se në kohën e vdekjes së saj, gjuha shqipe flitej nga të gjithë banorët e zonës. Në emër të Kryesisë së Shoqatës “Kosova për Sanxhakun”, i drejtohemi Ministrisë për Evropë e Punë të Jashtme të Republikës së Shqipërisë, respektivisht Ambasadës së Republikës së Shqiptare në Beograd, që ta vizitojnë këtë fshat dhe të njihen nga afër me gjendjen e të drejtave të shqiptarëve në Sanxhak. Shoqata jonë ka nënshkruar Memorandum Bashkëpunimi me Këshillin Kombëtar Boshnjak (BNV), përmes së cilës ka status participues e konsultativ në këtë institucion dhe vepron në Sanxhak. Rasti i epitafeve është vetëm një nga qindra shembuj të diskriminimit që pengon zhvillimin e jetës normale në këtë krahinë të banuar me shqiptarë autoktonë. Ismet Azizi Kryetar i Shoqatës “Kosova për Sanxhakun”

“Kosova për Sanxhakun”: Rasti i epitafit në gjuhën shqipe në fshatin Ugëll të Peshterit në Sanxhak

Shoqata “Kosova për Sanxhakun” e njofton opinionin publik dhe institucionet relevante për një rast të …