Ruzhdi Jashari: Në shenjë respekti e nderimi për ADEM DEMAÇIN e veprimtarisë universale

Muaji që lamë pas, shënoi Ditën Ndërkombëtare të Mbrojtjes së të dhënave personale-privatësisë. Nuk është qëllimi tash të shkruajmë për këtë datë, këto u shkruan e u thanë për aq sa i takoi në vigjilje të shënimit të këtij përvjetori. Por kush ishte njeriu që sakrifikoi përfundimisht këtë vlerë unikale të dinjitetit personal? Kush ishte ikona kosovare dhe tej-ballkanase e pan-evropiane e ngjitur në univerzialitetin ndërkombëtarë që digjej shpirtërisht e dërmohej fizikisht, për vlerën e lirisë?

Kush e kishte vendosur sipër vetës idealin dhe kush e kishte falur përfundimisht jetën e tij për të drejta të barabarta, për shtetin e së drejtës dhe për lirinë si një vlerë civilizuese, vetëm e vetëm që një populli të privuar nga vlera e lirisë, pa dallime të ngjyrimeve politike e nacionale ti dhuronte këto vlera universale, që natyra ia jep çdo qenie njerëzore, që nga lindja!

Dinjiteti personal i një njeriu shumë dimensional ishte vendosur dhe sakrifikuar pikërisht në godinën e madhe për mbrojtjen e këtyre vlerave universale.

Padyshim njeriu që meritonte medaljen apo simbolin e privatësisë në këtë janar ishte lideri universal, i sakrifikuari, shkrimtari, politikologu, i urti, heroi i gjallë i lirisë dhe prijësi i EPOKËS DEMAÇIANE. Epoka Demaçiane nisi në Kosovë dhe vazhdoi në Poloni, Çeki dhe vende të tjera të ish bllokut socialist deri te shpërbërja e këtij sistemi -viteve 90-ta, me rivendosjen e vlerave të demokracisë, mendimit alternativ dhe të pluralizmit.

Në konsultim me një mik timin dhe të Bacës, për dhënie të një mirënjohje në nderim të Demaçit dhe kauzës së tij, në shenjë respekti për veprën e gjallë, që jetës i dha jetë, revolucionit i dha kuptim, sakrificës i dha qëndresë, humanizmit i dha shpresë, politikës i dha drejtim dhe në fund të fundit Evropës i dha vlerën e uneverzializmit të quajtur Epoka Demaçiane e rezistencës për liritë fundamentale të njeriut, u pajtova se më i mirë do të   ishte një shkrim për Bacën për këtë moment, sado pak që shkruaj.

Kur regjimi serb nga të ligat dhe gjenocidi që kishte bërë mbi shqiptarët, kishte shkaktuar huti edhe për pjesën e pafajshme të popullit serb, që e patën për turp dhe vazhdojnë ta kenë ende të vështirë, të deklaronin identitetin e tyre, Demaçi i quante vëllezërit serb. Po kështu do të kemi rastin që ta shihnim edhe duke hedhur valle bashke me romët. Pra, me këtë qasje e shohim një vlerë të njerëzores dhe humanes që pikërisht ishte ngulitur dhe forcuar edhe nga frymarja e tij, prej “universi”.

Dallimi në të folur gjuhësor, në besimin fetarë, a nacional, janë përralla ditore të maniakëve dhe të paditurve. Njeriu i globales tashmë është projekcion i qytetarit me të njejtat ndjesi dhe se humanizmi, liria e drejtësia janë shtyllat kryesore të teorive moderne të njerzimit që Baca përher i kishte vendosur në botën e tij universale. Ky është njeriu i epokës që përmbysi dinastinë e pushtimit dhe sundimit të egër.

Mishërimi i vlerave iliriane, me humanizmin dhe vlerën e të qenit i lirë, për të jetuar i lirë, dhe për solidaritet, ishin të ngulitura në kompleksitetin Demaçian, ishin vlera të rrënjëve të prindërve, stërgjysheve dhe katragjysheve të popullit, që  ky i takonte. Këto vlera ishin derdhur në këtë gadishull, dhe gjithandej Evropës, qysh në kohën e Ilirisë dhe misionareve të Papë Albanit II, edhe në kohën e Dardanisë edhe të Epokës së Skënderbeut. Këto vlera pas dy luftrave (IB,IIB), u avancuan në filozofinë e vlerave të demokracisë tek bota perëndimore.Ndërsa, drejt Ballkanik vërshoi unitarizmi.Popullit Shqiptar dhe veçmas popullit të Kosovës dhe shqiptareve nën sundimin Jugosllav, nga ndikimi dhe dominimi i sistemit totalitar komunist, i ushqyer nga carizmi (fillimisht), bolshevizimi e stalinizmi iu shtypen tmerrësisht vlerat e lirisë. Por rrënjët nuk mund të shkuleshin edhe pse dominimi i egër i akujve të Rusisë, i një qytetërimi krejt tjetër, tentonte vazhdimisht te imponohej në një qytetërim krejtësisht perëndimor të popujve me rrënjë të Ilirisë.

Demaçi në themelet e godinës së lirisë dhe vlerës universale vendosi vetë-flijimin dhe të drejtën e tij fondamentale “jetën dhe dinjitetin personal”.Këto vlera ishin vendosur edhe në themelet e Deklaratës Universale të të Drejtave dhe Lirive të Njeriut (1948) të OKB-së. Në vitin (1950) në Romë, këto vlera ishin vendosur të zgjeruara në formë obligative në Konventën Evropiane të Drejtave dhe Lirive të Njeriut, nga BE-ja. Viti 1981, kurë rinia e Kosovës i dridhte themelet e ngrehinës Jugosllave, Demaçi i pa epur derdhej në qelit e burgjeve serbe për kauzën e lirisë dhe të drejtave të shqiptareve nën Jugosllavi, Këshilli i Evropës e aprovoi në Strasburg edhe Konventën 108-të, që ka të bëjë me mbrojtjen e të dhënave personale, detyruese për shtetet palë/anëtarë të kësaj Konvente.

Pas daljes nga burgu, asgjë nuk do të jetë e rastësishme, bacën Adem do ta shohim pikërisht në ballë të KMDLNJ-së, aktiviteti i të cilit mekanizëm, do të jehoi fuqishëm deri në OKB, Komisariatin e OKB-së për të Drejtat dhe Liritë e Njeriut, Parlamentin Evropian, ILO, HRW, te të gjitha qytetërimet e botës e deri te Qendrat e fuqishme ndërkombëtare të vendosjes. Qëndresa fondamentale për të drejtat e liritë e njeriut Demaçit do t’i sjellë edhe çmimin Saharov nga Parlamenti Evropian.

Vetëmohimi, puna e veprimtarëve të drejtave dhe lirive të njeriut në Kosovë, ishin burimore, alternativë e vetme e trashëguar edhe nga shumë e shumë breza të hershme, dhe thirrjet për demokraci e liri ishin filozofi veprimi, nga rrënjët e qytetërimit të vetë këtij populli, që dha shumë për kauzën e demokracisë perëndimore, por gjatë historisë u shtyp nën presionin e sllavizmit ortodoks rus, për qëllime ekspansioniste dhe ekuilibrime të forcave, por edhe për faktin që të shkëputej nga “liberalizmi” dhe “perëndimizmi”

Ndërkaq, të gjitha ndarjet e simboleve të vogla, të ndonjë shenje nga ana jonë, për njeriun e Epokës së Madhe-Bacën Adem, e ndamë mendimin bashkërisht në institucionin e ASHMDHP, se janë të papërfillshme, dhe se Baca në këto momente me shëndetin e tij ka nevojë më tepër për qetësi e rehabilitim.

Andaj ky shkrim le të jetë një mesazh i bashkëngjitur, në aktivitetin “DITET E ADEM DEMAÇIT” shpallur nga Kuvendi i Kosovës, drejtuar për të gjithë ne; pa dallim, institucione shtetërore, liderë politikë, veprimtarë të botës akademike dhe jashtë saj. Që, ne me punën tonë, kudo që jemi, të punojmë ashtu qysh Baca punoi, na mësoi e edukoi. E Kujtoi porosinë e tij për së gjalli, dhe ma rikujtoi vet Baca me rastin e shënimit të Ditës Ndërkombëtare të Drejtave dhe Lirive të Njeriut, kur Avokati i popullit i dha një Medalje në shenjë nderimi për punën e tij kolosale, kurë, në një arrest nga policia serbe 1997; më kishte porositur rreth aktivitetit…. “se të gjitha i ke bërë vetë”, “mbroje punën dhe kauzën tënde” dhe që “në hyrje të atyre birucave, mendo se nuk ka Ruzhdi ma”.Kjo porosi u bë pronësia ime a pa ndarë në jetën time.

Andaj, do të ishte shkëndijë drite edhe për Bacën që të shohim bashkërisht  përtej inateve tona personale pë të mos e lëmë Kosovën në “zgripc”, siç, tha më; 9 shkurt Ambasadori fuqiplotë i SHBA-së, shkëlqesia e Tij Greg Delawie.

Shpresat e qytetarëve të Kosovës janë drejtuar kah të gjithë, pa dallim. Kohë nuk ka Kosova për të humbur, kemi humbur mjaft, dekada e madje edhe shekuj. Kjo Epokë është e shqiptareve në Ballkan, dhe këtë perspektivë të kombit, nuk kemi të drejtë ta rrezikojmë. Demokracia dhe jeta parlamentare duhet të funksionojë. Fajtorë kujdestarë nuk kemi, jemi ne përgjegjës për të tashmen dhe të ardhmen tonë. Andaj t`I flakim inatet! Nëse nderojmë njeri tjetrin do të nderohemi e respektohemi nga të tjerët. Kryelajmi nga Kosova është platfoma unike e veprimit për hecje për para. Këtë e dëshirojnë qytetarët e Kosovës dhe miqët tanë. Amanetin e tokës që na rriti e kemi marrë, që të merremi vesh dhe të veprojmë si shqiptarë..! Koha është për veprim dhe ecje përpara! Mbase, kjo do ta lehtsonte edhe gjendjen Bacës në rehabilitim!

Prishtinë, më 12 shkurt 2016

Kontrolloni gjithashtu

Tri vjet me arrogancë, mujshari politike, keqqeverisje, korrupsion, shpërfillje e aleatëve, thellim të ndasive e përçarjeve…

Kanë kaluar tashmë tri vjet të qeverisjes së Kosovës nga koalicioni: Vetëvendosje ne krye me …