Albert Z. ZHOLI: Si u hap Fronti i Dytë i Luftës në Normandi më 7 qershor 1944

Në 1942, Winston Churchill dhe Franklin Roosevelt nxorrën një deklaratë se aleatët perëndimorë do të punonin sa më shpejt që të ishte e mundur për të hapur një front të dytë për të lehtësuar presionin ndaj sovjetikëve. Megjithëse u bashkua me këtë qëllim, çështjet u ngritën së shpejti me britanikët, të cilët favorizuan një goditje në Veri nga Mesdheu, përmes Italisë dhe në Gjermaninë Jugore. Kjo qasje u mbështet nga Churchill, i cili gjithashtu pa një vijë të përparimit nga Jugu, duke i vendosur trupat britanike dhe amerikane në një pozitë për të kufizuar territorin e pushtuar nga sovjetikët. Kundër kësaj strategjie, amerikanët mbështetën një sulm të kanaleve që do të lëviznin nëpër Evropën Perëndimore përgjatë rrugës më të shkurtër drejt Gjermanisë. Ndërsa forca amerikane u rrit, ata e bënë të qartë se kjo ishte mënyra e vetme që ata do të mbështesin. Operacioni i Overlordit me kod të koduar, planifikimi për pushtimin filloi në vitin 1943 dhe datat e mundshme u diskutuan nga Churchill, Roosevelt dhe udhëheqësi sovjetik Joseph Stalin në Konferencën e Teheranit . Në nëntor të atij viti, planifikimi i kaloi gjeneralit Dëight D. Eisenhoëer, i cili u promovua në Komandën Supreme të Forcave të Shpejtësisë Aleate (SHAEF) dhe dha komandën e të gjitha forcave aleate në Evropë. Duke shkuar përpara, Eisenhoëer miratoi një plan të nisur nga Shefi i Shtabit të Komandantit Suprem të Forcave Aleate (COSSAC). Gjeneralejtnant Frederik E. Morgan dhe gjeneralmajor Ray Barker. Plani COSSAC bëri thirrje për ulje nga tre divizione dhe dy brigada ajrore në Normandinë. Kjo zonë është zgjedhur nga COSSAC për shkak të afërsisë me Anglinë, e cila lehtësoi mbështetjen ajrore dhe transportin, si dhe gjeografinë e saj të favorshme.

Plani Aleat

Duke miratuar planin COSSAC, Eisenhoëer caktoi gjeneralin Sir Bernard Montgomery për të komanduar forcat tokësore të pushtimit. Zgjerimi i planit COSSAC, Montgomery bëri thirrje për uljen e pesë divizione, të paraprira nga tre ndarje ajrore. Këto ndryshime u miratuan dhe planifikimi dhe trajnimi u shtynë përpara. Në planin përfundimtar, Divizioni 4 i këmbësorisë amerikane, i udhëhequr nga gjenerali gjeneral Raymond O. Barton, do të vendoste në Utah Beach në perëndim, ndërkohë që Divizionet e 1 dhe 29 të këmbësorisë zbarkuan në lindje në Plazhin e Omaha. Këto ndarje u urdhëruan nga Gjeneral Majori Clarence R. Huebner dhe Gjeneral Major Charles Hunter Gerhardt. Dy plazhet amerikane u ndanë nga një kodër i njohur si Pointe du Hoc . I kapur nga armët gjermane, kapja e kësaj pozite ishte ngarkuar me Batalionin e dytë të Ranger të nënkolonelit James E. Rudder. I veçuar dhe në lindje të Omaha ishin Gold, Juno dhe Sëord Beach, të cilat u caktuan në 50 vjetorin britanik (gjeneral major Douglas A. Graham), kanadezin 3 (gjeneralmajor Rod Keller) dhe divizionet britanike të këmbësorisë (gjeneral majori Thomas G Respektivisht Rennie). Këto njësi u mbështetën nga formacione të blinduara si dhe komando. Në brendësi, Divizioni i 6-të Airborne britanik (Gjeneral Major Richard N. Gale) ishte të binte në lindje të plazheve të uljes për të siguruar krahun dhe për të shkatërruar disa ura për të parandaluar gjermanët që të sillnin përforcime. Shtetet e Bashkuara të 82-të (gjeneralmajor Mattheë B. Ridgëay) dhe Divizioni i 101-të Ajror (gjeneralmajor Maxëell D. Taylor) do të binin në perëndim me qëllim të hapjes së rrugëve nga plazhet dhe shkatërrimin e artilleries. ( Harta ) .

Konfrontimi i aleatëve ishte Muri i Atlantikut

Konfrontimi i aleatëve ishte Muri i Atlantikut, i cili përbëhej nga një sërë fortesash të rënda. Në fund të vitit 1943, komandanti gjerman në Francë, Fushat Marshall Gerd von Rundstedt, u përforcua dhe i dha komandantin e njohur Fushë Marshall Erëin Rommel. Pas turneut të mbrojtjes, Rommel i gjeti ata që dëshironin dhe urdhëruan që ato të zgjeroheshin shumë. Pas vlerësimit të situatës, gjermanët besonin se pushtimi do të vinte në Pas de Calais, pika më e afërt midis Britanisë dhe Francës. Ky besim u inkurajua nga një skemë e përpunuar e mashtrimit Aleate, Fortesa e Operacionit, e cila sugjeroi se Calais ishte objektivi. Ndarjen në dy faza të mëdha, Fortitude shfrytëzuar një përzierje e agjentëve të dyfishtë, trafikut radio të rreme, dhe krijimin e njësive fiktive për të mashtruar gjermanët. Formacioni më i madh ishte Grupi i Parë i Ushtrisë Amerikane nën udhëheqjen e Gjeneral Lejtnant George S. Patton . Bazuar në mënyrë të vendosur në anën juglindore të Anglisë përballë Calais, ruse u mbështet nga ndërtimi i ndërtesave, pajisjeve dhe zinxhirit zbukurues, pranë pikave të mundshme të anijes. Këto përpjekje u dëshmuan të suksesshme dhe inteligjenca gjermane mbeti e bindur se pushtimi kryesor do të vijë në Calais edhe pas nisjeve të filluara në Normandinë.

Rommel u kthye në Gjermani

Ndërsa aleatët kërkonin një hënë të plotë dhe një valë pranverore, datat e mundshme për pushtimin ishin të kufizuara. Eisenhower fillimisht planifikoi të lëvizë përpara më 5 qershor, por u detyrua të vonojë për shkak të motit të dobët dhe deteve të larta. Të ballafaquar me mundësinë e rikujtimit të forcës së pushtimit në port, ai mori një raport të favorshëm për motin për 6 qershor nga kapiteni i grupit James M. Stagg. Pas një debati, urdhrat u lëshuan për të filluar pushtimin më 6 qershor. Për shkak të kushteve të këqija, gjermanët besonin se asnjë pushtim nuk do të ndodhte në fillim të qershorit. Si rezultat, Rommel u kthye në Gjermani për të marrë pjesë në një ditëlindje për gruan e tij dhe shumë oficerë la njësitë e tyre për të marrë pjesë në lojrat e luftës në Rennes.

Nata e Natëve

Duke u nisur nga bazat ajrore rreth Britanisë jugore, forcat ajrore aleate filluan të mbërrinin mbi Normandinë. “Landing, British Airborne 6” siguroi me sukses kalimet e lumit Orne dhe realizoi objektiva duke përfshirë kapjen e kompleksit të madh të baterive të artilerisë në Merville. 13,000 burra të SHBA 82 dhe 101 Airbornes ishin më pak fat se pika e tyre ishin të shpërndara të cilat shpërndarë njësi dhe vendosur shumë larg nga objektivat e tyre. Kjo u shkaktua nga retë e dendura mbi zonat e rënies, gjë që çoi në vetëm 20% të shënjimit të saktë nga shtigjet dhe zjarri i armikut. Duke operuar në grupe të vogla, paratrupat ishin në gjendje të arrinin shumë nga objektivat e tyre, pasi divizionet u tërhoqën përsëri së bashku. Megjithëse kjo shpërndarje e dobësoi efektivitetin e tyre, kjo shkaktoi konfuzion të madh midis mbrojtësve gjermanë.

Rezultatet

Deri në mbrëmje më 6 qershor, forcat aleate kishin vendosur veten në Normandi, edhe pse pozita e tyre mbeti e pasigurt. Viktimat në D-Day numëruan rreth 10,400 ndërsa gjermanët pësuan rreth 4,000-9,000 humbje. Gjatë disa ditëve të ardhshme, trupat aleate vazhduan të shtypnin në brendësi, ndërkohë që gjermanët lëviznin për të mbajtur kokën. Këto përpjekje u frustruan nga hezitimi i Berlinit për lirimin e rezervave të panzerëve: rezervë në Francë nga frika se aleatët do të sulmonin ende në Pas de Calais. Duke vazhduar, forcat Aleate shtynë Veriun për të marrë portin e Cherbourg dhe jug drejt qytetit të Caenit. Ndërsa trupat amerikane luftuan në rrugën e tyre në Veri. Ata u penguan nga trupat -bocage (hedgeroës)- , që kryqëzuan peizazhin. Ideale për luftë mbrojtëse, bocage ngadalësoi në masë të madhe përparimin amerikan. Rreth Caenit, forcat britanike u angazhuan në një betejë të tërheqjes me gjermanët. Situata nuk ndryshoi rrënjësisht derisa Ushtria e Parë e SH.BA-së shpërtheu në linjat gjermane në St Lo më 25 korrik si pjesë e Operacionit Cobra .

Kontrolloni gjithashtu

Prof. dr. Sabit Syla & Prof. dr. Hamit Kaba: DOKUMENTE BRITANIKE PËR DEMONSTRAT E VITIT 1981 NË KOSOVË – X

-112- Për përdorim të kufizuar J C R Gray Esq                                                                                           Ambasada britanike FCO                                                                                                                     Beograd I …