Radio Kosova e Lirë Radio-Kosova e Lirë, Radio e luftës çlirimtare, paqes dhe bashkimit kombëtar, Zëri i lirisë, besnikja e pavarësisë dhe e bashkimit të shqiptarëve.
Tema të tjera...
Më 23 Prill 1975, kryetari i atëhershëm amerikan Gerald Ford njoftoi se lufta në Vietnam “kishte mbaruar, sa i përket Amerikës”. Disa ditë më vonë, Saigoni ra në duart e forcave të Vietnamit të Veriut ndërsa SHBA nxituan të tërhiqnin personelin ushtarak dhe diplomatik nga vendi. Fjalët e presidentit ishin një dush i ftohtë për Vietnamezët e Jugut, të cilëve administrata të ndryshme amerikane, përfshirë Ford, i kishin premtuar mbështetje.
Rreth gjysmë shekulli më vonë, Amerika u tërhoq përsëri. Lufta dy-dekadëshe ka mbaruar dhe Shtetet e Bashkuara nxituan të largohen nga Afganistani. Talibanët morën Kabulin dhe njerëzit nxituan mbi njëri -tjetrin në një përpjekje për të lënë vendin. Presidenti Joe Biden thotë se nuk pendohet për tërheqjen e trupave nga Afganistani dhe se qëllimi i luftës është përmbushur. Por qëllimi i shkatërrimit të terroristëve, ndërtimi i një kombi, stabiliteti politik dhe paqja mbeti si një gërmadhë, përballë perandorisë.
Shumë ngjashmëri gjenden në këto dy luftëra. Paralele janë tërhequr midis imazheve të ngjashme të një helikopteri që ngrihet nga stafi diplomatik amerikan. Krahasime të tilla, në një farë mënyre, injorojnë zhvillimet ndërkombëtare gjatë 50 viteve të fundit, dhe nga ana tjetër, rrezikojnë të humanizojnë pushtimin e Afganistanit nga talebanët. Ngjashmëria e vetme e këtyre dy rasteve është se të dyja janë shkaktuar nga imperializmi amerikan dhe dështimi i tij për të justifikuar kërkesat e tij.
Nuk kishte asnjë forcë që mbështeste talebanët
Në Luftën e Vietnamit, e cila u zhvillua në kulmin e Luftës së Ftohtë, secila palë kishte mbështetjen e një fuqie të huaj. Armiku amerikan në luftë, ishte Republika Demokratike e Vietnamit (Veriu), të cilën gjysma e botës e konsideroi një forcë legjitime. Edhe brenda Evropës dhe në vetë Shtetet e Bashkuara, kishte formacione politike koherente të të rinjve me bindje të majta, që protestonin kundër pushtimit amerikan të Vietnamit. Këto grupe u bënë të njohura si grupe “kundër-kulturë”.
Kishte edhe nga ata që kundërshtuan luftën amerikane në Afganistan, por ajo opozitë nuk ishte në gjendje të formonte asnjë lloj solidariteti ndërkombëtar që do të ishte me talebanët. Brenda Shteteve të Bashkuara, zëra të tillë vinin kryesisht nga njerëz nga formacionet ekzistuese kryesore politike, të cilët nuk arritën të fitonin aq ndikim sa ishte me protestat anti-Vietnameze. Ata shprehin lodhjen nga lufta e pafund, më shumë sesa theksojnë dhe dënojnë ndërhyrjen imperialiste në një vend të largët.
Për më tepër, nuk kishte asnjë forcë proporcionale për të mbështetur talebanët. Kjo luftë afgane nuk ishte një përplasje titanësh në terrene të pazhvilluar. Këtë herë perandoria doli kundër historisë së saj. Amerika i armatosi forcat islamike për ta bërë Afganistanin një Vietnam sovjetik. Kur ajo më në fund pati sukses, ajo u kap në kurthin e hegjemonisë së vetme, me një makinë lufte prej mijëra miliarda dollarësh, por pa një armik për të luftuar. Rusia Sovjetike jetoi jetën e saj.
Talibanët, fryma e së kaluarës së Amerikës
Kjo ishte një kohë kur fundamentalizmi islamik ishte një kërcënim i madh. Amerika ka filluar të mobilizojë forcat ndërkombëtare për të luftuar armikun e ri për të mbrojtur demokracinë dhe internacionalizmin liberal. Por ky armik u krijua nga vetë Shtetet e Bashkuara, në radhë të parë. Ndryshe nga Partia Komuniste e Vietnamit, talebanët janë fryma e së kaluarës së Amerikës.
Afganistani gjithashtu zë një vend të ndryshëm në sistemin ndërkombëtar të vlerave humanitare. Shoqëria civile ndërkombëtare duket shumë e qartë për faktin se talebanët janë një kërcënim më i madh për të drejtat e njeriut sesa pushtimi amerikan. Megjithëse SHBA po harton mënyra për të njohur strukturën e re talebane në Afganistan për qëllime politike dhe të lidhura me tregtinë, ajo do të mbetet në mëdyshje për ta trajtuar regjimin si normal.
Politika e të drejtave të njeriut në rastin e Afganistanit është subjekt i një debati më të gjerë. Imagjinoni Mullah Baradarin, kryenegociatorin e talebanëve, i cili fitoi Çmimin Nobel për Paqen për Marrëveshjet e Paqes në Doha. Ai nuk i shërben tregtisë politike të Perëndimit altruist. Ndërsa i njëjti çmim iu dha në mënyrë të përshtatshme Luo Duc Thou nga Vietnami i Veriut për negociatat e paqes përmes Marrëveshjes së Parisit të vitit 1973.
Kabuli është një turp më i madh se Saigoni
SHBA -të që u larguan nga Vietnami ishin një perandori ende e lulëzuar. Në të njëjtën fjalim, Presidenti Ford tha: “Këto ngjarje, sado tragjike që janë, nuk përfaqësojnë as fundin e botës dhe as udhëheqjen amerikane në botë.” Në të kundërt, Biden foli nga një pozicion mashtrimi dhe lodhjeje. Afganët “duhet të luftojnë për veten e tyre”, tha presidenti, i cili më parë i kishte shtuar plagën, duke thënë se Shtetet e Bashkuara nuk shkuan në Afganistan për të ndërtuar një komb.
Aventura afgane përfaqëson Amerikën e mundur nga një armik që ai krijoi personalisht dhe triumfin e së kaluarës së tij.
Ky shqetësim nuk duhet të përdoret për të humanizuar një forcë që është antinjerëzore dhe që është kundër kulturës. Talibanët nuk duhet të komplimentohen nga anti-imperializmi dhe postkolonializmi. Nëse asgjë tjetër, Kabuli është një turp shumë më i madh se Saigoni, dhe epoka që do të pasojë këtë luftë do të jetë më vdekjeprurëse sesa Vietnami post-amerikan. I gjithë rajoni do të ketë nevojë për shumë që të shërohet nga e kaluara. ( Al-Xhazira, RKL)
