Ali Hertica: Liria e fjalës dhe mendimi është e drejtë themelore dhe qytetare

 


 Liria e fjalës dhe të mendimit është e drejtë
themelore e njeriut dhe një komponent thelbësor i çdo Demokracie në botë .
Është kjo liri që u mundëson qytetarëve për të shprehur mendimin dhepër të  shkëmbyer pikëpamjet dhe informacionin, për
të protestuar kundër padrejtësiveqë qevaria bënë dhe merr vendime pa e pytur
sovranin, për të ndikuar në diskursin publik, dhe për të kritikuar veprimet e
Qeverisë. Si e tillë, liria e fjalës dhe 
mendimit ku  paraqet një kusht të
nevojshëm për pjesëmarrjen e informuar dhe efektive politike të qytetarëve të
një vendi siq është Kosova. Kufizimet e të folurit dhe të mendimit dhe fjalës
të lirë do të shkaktojë dëm në jetën demokratike dhe qëndron në kundërshtim me
parimet themelore të Demokracisë së vendeve et zhvilluara – Qeveria duhet të
vendosë jo më shumë se minimumin e nevojshëm të kufizimeve mbi individët dhe
shqerit civile, veçanërisht në lidhje me të drejtat e tyre themelore. E drejtë
themelore e njeriut është një komponent thelbësor i çdo demokracie te atij
shteti .

 A është kjo liri që u mundëson qytetarëve për të
shkëmbyer pikëpamjet dhe informacionin, për të protestuar kundër padrejtësive
siç është ratsti, për të ndikuar në diskursin publik, dhe për të kritikuar
veprimet e qeverisë siq është tani ngerqi politik në Kosovë. Si e tillë, liria
e fjalës paraqet një kusht të nevojshëm për pjesëmarrjen e informuar dhe
efektive politike të qytetarëve të një vendi. Kufizimet e të folurit të lirë të
shkaktojë dëm në jetën demokratike dhe qëndron në kundërshtim me parimet
themelore të Demokracisë – Qeveria duhet të vendosë jo më shumë se minimumin e
nevojshëm të kufizimeve mbi individët, veçanërisht në lidhje me të drejtat e
tyre themelore.

 

Ruajtja e fjalës së lirë është veçanërisht e
rëndësishme për mbrojtjen e të drejtave të grupeve minoritare. Pakicat shpesh
vuajnë nga ndikimi i kufizuar politik dhe qasja e kufizuar në korridoret e
pushtetit, dhe kështu arena e shprehjes publike është vendi ku ata janë më të
mirë në gjendje për të dhënë zë në pozicionet e tyre, për të protestuar, dhe
për të ndikuar opinionin publik. Në vendimet e shumta dhe të rrepta – vendimeve
ligjore, Gjykata e lartë duhet te mbrojë lirinë e fjalës se Partive Politike
dhe individve, duke e quajtur atë “Litari Shpëtimi i Demokracisë¨.

 

Në këto vendime parimore, kohë pas kohe edhe
gjyqtarët kanë afirmuar se testi i vërtetë i lirisë së fjalës nuk është
,mbrojtja e deklaratave të pranuara zakonisht – të cilin askush nuk kërkon të
kufizojë gjithsesi – por e deklaratave që konsiderohen irrituese, ekstreme dhe
s’ka asgjë të jashtëzakonshme. Iniciativat legjislative që kërkojnë të
kufizojnë lirinë e shprehjes, duke përfshirë: Zgjerimin, ndalimin për nxitjen,
ndalimin e bojkotit të imponuar, dhe ate te marrja e fondeve publike për filma
për “Besnikërin që deklaron” regjisori ndaj shtetit. Dy iniciativa të tjera
legjislative, të cilat do të kufizojnë aktivitetet e grupeve të të drejtave të
njeriut, do të diskutohet më vonë në kapitullin.

Fakti që liria e fjalës është shfaqur në mënyrë të
përsëritur në të gjithë kapitujt e këtij raporti tregon si epiqendër e kësaj të
drejte themelore të demokracisë, dhe gjithashtu qëllimin e kërcënimeve që
aktualisht përballet. Në kapitullin e tanishëm, ne do të trajtojm disa manifestime
të tjera shqetësuese të shkeljes mbi lirinë e fjalës, kufizimi i demostrimit të
puntorëve në Kosovë dhe ngacmimet e protestuesve, kufizimet e imponuara në
demonstrata në territoret e pushtuara, sulmet ndaj lirisë së shtypit. Ngacmimi
i aktivistëve politikë dhe atyre që kritikojnë qeverinë. shkelje të lirisë së
shprehjes artistëve, dhe de-legjitimimin e organizatave te të drejtave të
njeriut.




Ali Hertica: Politika e  krimit ekonomik  në Kosovë


Në qasjen e vendit që ka të bëjë me problemin e krimit , në qoftë se ne jemi shumë me fat, në qasjen tonë të sjelljes së politikës sonë, të mirë.

Unë jam duke u referuar sigurisht për kualicionin në mes të PDK-së dhe LDK-së dhe udhëheqësit e dy subjekteve politike të Hashim Thaçit e Isa Mustafës që do të kanë ndikim në zbutjen apo zhdukjen e krimit të politikës në gjithë vendin, dhe në aftësitë e dy udhëheqësve që kanë rënë dakord për të bashkëpunuar në  anti-krim apo ta vazhdojnë siç është kështu .

Një bashkëpunim i tillë është prerazi një hap në drejtimin e duhur. Lexuesit do të jenë të vetëdijshëm për krimin dhe politikën në Kosovë, problemi i kriminalitetit në vendin tonë është i madh se në çdo qeveri të veçantë, në çdo ministri të shtetit të partive që janë në pushtet. Problemi i krimit është një sindrom i pa sheruar dhe mund ta zhdukin vetëm këto dy subjekte politike siç është PDK dhe LDK me strategjinë e tyre të përbashkët, ashtu siç e kanë nisur këtë krim për një shtet të shëndoshë dhe një  strukturë intelektuale të mirëfilltë të politikës së shtetit.

Pas shumë krimeve ekonomike që  janë  nga disa qeveritarë të qeverisjes lokale deri tek shtetërore. Problemi i krimit mund të trajtohet vetëm nga nisma kombëtare, hapi i parë duhet bërë se çështja e krimit duhet të pushojë të jetë një çështje e grindjes partiake politike dhe lidershipit. Politikanët tanë duhet të pushojnë duke u përpjekur për të fituar pikë kundrejt palës tjetër, kur është fjala për krimin qeveria dhe opozita duhet të pajtohen se krimi është një çështje e liderëshipit dhe është benda tryezës së tyre.

Kështu vendimi i dy liderëve politikë që të bashkëpunojnë për këtë çështje të krimit duhet të jetë i lavdëruar. Por këto deri tani ishin vetëm një fjalë. Në këtë drejtim,të zhdukjes së krimit ekonomik të vendit siç e kanë filluar këto dy subjekteve politike siç është ajo e PDK  dhe LDK  ku do të jetë në interes të vendit dhe popullit të Kosovës. Shpresë e vetme është nga këta dy lider siç është Hashim Thaçi e Isa Mustafa që ti  ndalojnë bandat e krimeve ekonomike dhe politike. Qeveria ashtu dhe opozita nuk e kanë marrë kurrë me seriozitet këtë qeshtje por vetëm janë fjalë dhe asgjë tjetër. Sepse planet e vjetra dhe premtimet e qeverisë së tashme ishin vetëm boshe dhe asgjë tjetër.Çështja është se bashkëpunimi me partitë politike mbi çështjen e krimit nuk është, në vetvete, një zgjidhje për krimin. Në artikullin tim të cituar më lart unë shkova për të avokuar për krijimin e Bordit të Politikës Kombëtare të krimit. Unë mendoj që ky bord do të përfshijë, kundërshtimin e qeverisë dhe anëtarët e shoqërisë civile dhe, më e rëndësishmja, se ai do të jetë përgjegjës për hartimin dhe shqyrtimin e të gjitha nismave në drejtim të luftës kundër krimit ekonomik të vendit..

Arsyeja për një bord të tillë gjithë-përfshirës është se zgjidhjet e nevojshme për problemin e krimit janë gjithashtu shumë të vështira,dhe  duket se është shkuar për të marrë vendime të drejtpërdrejta, dhe ndoshta negativisht, cënojnë mbështetësit e saj. Asnjë parti politike, në vetvete, nuk është duke marrë vendime në mënyrë drakoniane, si për të hapur atë deri në dënim të gjerë në lidhje me respektimin e të drejtave të njeriut. Kështu që anëtarët e shoqërisë civile për të cilin krimi është problemi më i madh nuk mund të lejohet të qëndrojë mënjanë dhe të kritikojnë iniciativat të cilat nuk punojnë ose të propozojnë nisma pa pranuar përgjegjësinë për pasojat.

Të ashtuquajturat politikanë mashtrues të cilët kanë qenë të lejuar për të helmuar shërbimin për kaq shumë vite nuk do të shkojnë lehtë.

 

Ka shumë gjëra që mund të thuhet për subjektin e rrugës përpara në përpilimin zgjidhjes së këtij problemi të krimit dhe unë preku shumë për këtë në artikullin tim të cituar më lart. Por duhet të kthehet në një tjetër efekt të rëndësishëm të propozimit tim për një Bord të krimit.

Shumë deputet kanë shprehur shpresën se bashkëpunimi në mes partive politike nuk është një “gju-hov”..

Me këtë rast duhet , një hap në drejtimin e duhur se palët të jenë dakord që të luftojnë krimin ekonomik.

Por, për të shkuar më tej dhe për të krijuar Bordin Kombëtar të Politikës së krimit do të kërkohet nga votuesi që të delegojë pushtetin e vërtetë në duart e këtij bordi. Në qoftë se do të ndodhë atëherë, pavarësisht nga çdo gjë që ka ndodhur me çështjen e krimit, politika e jonë do të kishte marrë një hap të madh përpara.

Kontrolloni gjithashtu

Ali Ahmeti nga Zvicra: Të hiqen kufijtë midis nesh siç i hoqi Europa dhe të bëhemi bashkë në BE

Salla përplot në Cyrih të Zvicrës mirëpriti liderin e shqiptarëve, Ali Ahmeti, i cili u …